1. Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: Thiết
kế đồ chơi từ chai nhựa, bìa các tông cho trẻ mẫu giáo.
2. Chủ
đầu tư tạo ra sáng kiến:
3. Lĩnh vực áp
dụng sáng kiến: Giáo dục mầm non
4. Ngày sáng kiến
được áp dụng lần đầu: 17/09/2020
5. Mô tả bản chất
của sáng kiến
5.1 Nội dung
sáng kiến
Nhiều năm qua phương pháp giáo dục mầm non chủ yếu là thông
qua việc tổ chức các hoạt động vui chơi để giúp trẻ phát triển toàn diện. Vui
chơi là hoạt động chủ đạo trong các trường, lớp mầm non. Để thực hiện hoạt động
vui chơi phải có đồ dùng đồ chơi. Qua các đồ chơi giúp trẻ được thao tác, được
hoạt động, trải nghiệm, được thể hiện những nhu cầu cá nhân, từ đó giúp trẻ
phát triển toàn diện.
Đặc biệt những
đồ chơi phát triển trí tuệ được tạo ra từ
những nguyên vật liệu, phế liệu (chai, bìa các tông…) dễ tìm, ít tốn kém chi phí nhưng
không kém phần độc đáo, đẹp, an toàn cho trẻ sử dụng, có thể sử dụng ở nhiều
hoạt động, nhiều chủ đề, phát triển cho trẻ ở nhiều lĩnh vực không những góp phần vào việc bảo vệ môi trường
mà còn giúp cho các hoạt động giáo dục đạt hiệu quả
hơn. Thực tế trẻ em luôn thích thú, chú ý, tò
mò khám phá đến những đồ chơi mới lạ, thế nhưng giá thành của những đồ chơi mới
lạ khá cao. Để đáp ứng hết mọi nhu cầu của trẻ không phải dễ mà còn tùy thuộc
vào điệu kiện của từng trường.
Nhận thức được vấn đề này bản
thân chúng tôi đã đi đến lựa chọn “ Thiết kế đồ chơi từ chai nhựa, bìa các tông
cho trẻ mẫu giáo” để làm phong phú nguồn đồ chơi cho trẻ cũng như đồ dùng dạy học
của cô.
Đồ chơi ngoài tính năng là người bạn chơi cùng với trẻ còn
giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, thông minh và khả năng khám phá thế giới
xung quanh.
Qua chơi trẻ được phát triển hiểu biết, kỹ năng trong rất nhiều
tình huống khác nhau, trẻ được rèn luyện tính kiên trì, bền bỉ, làm việc có mục đích,
được hòa đồng trong tập thể. Từ đó hình thành tính đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ,
cởi mở, thân ái với bạn bè.
Việc sáng tạo đồ
chơi từ chai nhựa, bìa các tông sẽ cung
cấp thêm cho các đồng nghiệp một món đồ chơi từ nguyên liệu mở, cũng như đáp ứng
nhu cầu học và chơi của trẻ mầm non.
Việc
đầu tiên chúng tôi làm là thu thập các chai nhựa với hình dáng, màu sắc phù hợp
sau đó vệ sinh sạch sẽ và phơi khô.
Hình sưu tầm các chai
Các bước thực hiện sáng
kiến như sau:
·
Dòng chảy kỳ diệu
Chuẩn bị:
- Một cây lau nhà (đã hỏng)
- Một vỏ
bình nước suối 5-6 lít
- 8 vỏ chai nước suối nhỏ 500ml
- 4 vỏ chai nước ngọt 1,5 lít
- 5 cái phểu, thước đo
- 1 hũ 5-6 viên bi loại nhỏ
- Đề can các màu
- 1 dải mút bitit
- 1 cây bút lông đen
- Súng bắn keo, kéo, dao, tuvit
- Keo nến
Cách làm:
- Lấy 1
nửa cây lau nhà làm chân đứng (Hình 2)
Hình 2
- Lấy vỏ bình nước suối 5-6 lít, đục 4 lỗ ở 4 góc phía dưới bình để làm
miệng để dính 4 chai nước suối nhỏ vào.
- Cắt mỗi chai nước suối nhỏ ra làm 2 nửa, sau đó ghép 2 nửa chai lại để được
một chai có 2 miệng như hình minh họa. (Hình 3, 4)
Hình 3 Hình 4
- Sau đó dính 4 chai nước suối 2 đầu
vừa làm được vào 4 góc của bình nước suối to. (Hình 5, 6)
Hình 5 Hình
6
- Dùng súng keo dính bình nước suối lên chân đứng
- Cắt đề can màu trang trí lên bình nước suối cho đẹp mắt
Vậy là ta
đã có được một món đồ chơi làm từ chai rất đơn giản. (Hình 7)
Hình
7: Sản phẩm hoàn thành
Cách sử dụng:
* Cách chơi 1: Đổ nước
Cho 1 trẻ
đổ nước vào bình nước lớn, các trẻ khác dùng chai nước ngọt đặt sao cho phù hợp
để hứng nước từ những dòng chảy ở trên chảy xuống, sau đó dùng thước đo, so
sánh mực nước ở mỗi chai.
Cho trẻ sử dụng các kiểu chai khác nhau
để chơi để trẻ thực nghiệm và đưa ra kết quả so sánh bằng nhiều cách khác nhau.
Có thể tổ
chức cho trẻ trong hoạt động học làm quen với toán, chơi ngoài trời hoặc chơi-
hoạt động ở các góc ở chủ đề hiện tượng tự nhiên
Hình trẻ chơi đổ nước, so sánh nước
trong chai
* Cách chơi 2: Lăn bi
Ngoài ra
có thể chơi ở các chủ đề khác, ở những hoạt động khác như tìm hiểu môi trường
xung quanh, làm quen với toán, làm quen chữ cái, giáo dục âm nhạc tùy vào từng
chủ đề, từng đề tài mà chúng tôi chọn hình ảnh và đồ chơi phù hợp.
Ví dụ: Ở
chủ đề thực vật, cho trẻ tìm hiểu một số loại quả, thì cho trẻ chơi phân loại
quả theo đặc điểm “quả 1 hạt, quả nhiều hạt”. Cho trẻ thả bi để hòn bi lăn vào
chai có hình quả gì thì trẻ sẽ tìm xếp ra những loại quả đó đúng với yêu cầu.
Chẳng hạn như hòn bi lăn vào chai có dán quả vú sữa (nhiều hạt) thì trẻ tìm xếp
ra những quả có nhiều hạt: cam, quýt, măng cầu...
Hoặc ở
hoạt động học làm quen với toán với đề tài “tạo nhóm số lượng 8”, ở phần trò chơi
chúng tôi cho trẻ chơi thả bi lăn vào chai có thẻ chữ số nào thì trẻ xếp ra
nhóm có số lượng tương ứng với thẻ chữ số đó.
Hình trẻ chơi thả bi vào chai
Hay ví dụ
ở chủ đề động vật khi cho trẻ phân nhóm con vật: gia cầm, gia súc thì cho trẻ chơi
thả bi để hòn bi lăn vào chai, hòn bi lăn vào chai có hình con vật nhóm gì thì
trẻ sẽ tìm xếp ra những con vật đó đúng với nhóm đó. Chẳng hạn như hòn bi lăn
vào chai có hình con chó (gia súc) thì trẻ tìm xếp ra hình các con vật gia súc
khác như mèo, heo, bò....
Hoặc ví dụ
ở hoạt động học làm quen chữ cái: thay hình ảnh bằng các thẻ chữ cái trên các
chai. Cho trẻ thả bi để hòn bi di chuyển lăn vào chai, khi bi lăn vào chai có
thẻ chữ cái nào thì trẻ phải tìm chọn đúng chữ cái đó giơ lên hoặc tạo dáng chữ
cái đó...
·
Vòng
quay bi
Chuẩn bị:
- Ba tấm bìa các
tông
- Một cây thước
thẳng, 1 thước tròn, bút chì, compa
- 2 lọ màu
nước, cọ, dao rọc giấy
- 1 con quay
spinner, 1 trụ gỗ dài 7-10 cm, 2 thanh que đè lưỡi
- 1 cây bút
lông đen
- Súng bắn keo,
keo nến
- 1 viên bi
Cách làm:
- Dùng
bìa các tông, lấy bút chì đánh dấu,
quay compa được đường tròn với đường kính 35-40 cm.
-
Dùng dao rọc giấy cắt theo đường tròn để được 1 hình tròn như hình dưới. (Hình
1)
Hình
1
-
Dùng cây thước tròn đặt vào giữa hình tròn, chia đều thành 13 vạch. Sau đó kẻ
các đường thẳng từ tâm tới nét ngoài cùng hình tròn. (Hình 2, 3)
Hình 2 Hình 3
-
Dùng cọ tô màu nước nước lên các ô vừa kẻ cho đẹp. Cắt 3 hình tròn nhỏ có đường
kính 10 cm dán chồng lên nhau, sau đó dán lên hình tròn lớn. Viết số hay chữ cái/dán
hình các chủ đề vào các ô. Dùng bìa các tông cắt thành 13 hình tam giác nhỏ rồi
dán lên các ô bởi súng keo để tạo vách ngăn giữa các ô. (Hình 4, 5)
Hình
4 Hình 5
-
Lật mặt sau hình tròn, dán con quay spinner làm đế quay, mặt trên dán trụ gỗ làm
trục quay, 2 que đè lưỡi phía trên làm tay quay. (Hình 6, 7, 8)
Hình 6 Hình 7
Hình 8
-
Dùng miếng bìa các tông cắt 4 đường tròn có đường kính 45-50 cm. Sau đó dán chồng
các đường tròn lên nhau rồi dán vào hình tròn có trục quay để tạo “thành của vòng
quay”, thành của vòng quay có tác dụng giữ bi lăn trong vòng quay. Như vậy là
ta đã hoàn thành vòng quay bi từ bìa các tông.
Trò
chơi này rất thu hút sự chú ý, hứng thú của trẻ do vừa có sự kết hợp của trục
quay vừa cho lăn bi.
Trẻ
rất chăm chú theo dõi hòn bi lăn theo vòng xoay nên tham gia rất tích cực. (Hình 9)
Hình 9: Hình sản phẩm hoàn thiện
Cách sử dụng:
* Đối với lĩnh vực phát
triển nhận thức: Trong hoạt động làm quen với toán
Trong phần thực hiện đồ dùng rời: cô phát cho mỗi trẻ một rổ đựng bộ
tranh lôtô về động vật sống dưới nước có số lượng từ 1-10 và các thẻ chữ số từ
1-10 (trẻ chơi theo nhóm hoặc cả lớp).
Cho
trẻ quay trục quay. Khi trục quay đang quay thì thả hòn bi vào, hòn bi sẽ lăn và
dừng vào khe bất kỳ nào. Trẻ xem hòn bi dừng ở khe số mấy thì trẻ sẽ đọc to chữ
số, giơ thẻ chữ số và chọn tranh con vật có số lượng tương ứng với số trong khe
đó. Ví dụ: khe có chữ số 6 thì trẻ chọn tranh con vật có số lượng 6 hay chữ số 8 hay cho trẻ gộp 2 nhóm sao cho
có số lượng 8 …tùy theo yêu cầu của cô đưa ra mà trẻ thực hiện.
Hình
bi lăn vào khe số
*
Đối với lĩnh vực phát triển ngôn ngữ: Trong hoạt động làm quen chữ cái.
Cách 1: Trong phần củng cố bài, cho trẻ chơi trò
chơi “Tìm nhanh thẻ chữ cái” cô cho trẻ quay vòng quay rồi thả hòn bi vào để
hòn bi lăn, khi hòn bi dừng ở khe chữ cái nào thì trẻ tìm chữ cái đó đọc và giơ
thẻ chữ cái của đó lên.
Ví dụ: hòn bi dừng ở khe chữ cái “g” thì trẻ tìm đọc và giơ thẻ chữ cái“g”.
Cách
2: Chơi theo nhóm, mỗi nhóm có 1 rổ đựng nhiều chữ cái và
tranh có chứa từ. Trên vòng quay vẫn là
chữ số ở các khe. Cho trẻ chơi tương tự trên, khi hòn bi dừng ở khe số nào thì
trẻ tìm bức tranh có số lượng chữ cái dưới tranh tương ứng với số đó. Ví dụ hòn bi dừng ở khe số
4 thì trẻ tìm từ dưới tranh có 4 chữ cái “ba ba, cá cờ…”
* Đối với lĩnh vực phát triển thẩm mỹ: Trong hoạt động giáo dục âm nhạc
Trong phần chơi “trò chơi âm nhạc”. Cô dán các bức tranh có
chủ đề động vật dưới nước (hoặc chủ đề khác), dưới bức tranh có kí hiệu các chữ
số. Cô cho trẻ quay vòng quay và thả bi, hòn bi lăn và dừng ở khe tranh gì (con
gì) thì trẻ hát bài hát nói về con đó (về nội dung bức tranh đó). Ví dụ: hòn bi
lăn và dừng ở khe con cá thì trẻ hát bài “cá vàng bơi”
Với
trò chơi “Dòng chảy kỳ diệu; Vòng quay bi” có thể chơi với tất cả các chủ đề, chơi
ở các hoạt động học, chơi- hoạt động ở các
góc, chơi- hoạt động theo ý thích, chơi mọi lúc mọi nơi.
Trò chơi giúp trẻ nhận biết chữ cái -
chữ số tìm chữ cái có trong từ, gộp 2 nhóm thành 1 nhóm… trẻ được trải nghiệm,
được thao tác, phân loại… qua đó phát triển tư duy, trí nhớ cho trẻ.
5.2 Khả năng áp dụng
Sáng kiến mà
chúng tôi trình bày ở trên đã được áp dụng cho tất cả trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi (khối lá) trong trường mầm non
Họa Mi.
Ngoài
ra sáng kiến này còn có thể áp dụng được trẻ khối chồi, khối lá trong toàn huyện và huyện khác trên cơ sở vận dụng linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với
tình hình của trẻ trong từng đơn vị.
6. Những thông tin cần được bảo mật: Không
7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến
Giáo viên tích cực học hỏi, tìm tòi,
sáng tạo trong công tác làm đồ dùng đồ chơi.
Cần có sự ủng hộ nhiệt tình nguyên liệu
mở, phế thải từ nhà trường, phụ huynh…
* Chi phí mua nguyên vật liệu (để tiết kiệm
hơn có thể tận dụng từ những nguyên vật liệu đã qua sử dụng)
STT |
Tên vật liệu |
Số lượng |
Đơn vị tính |
Thành tiền |
Ghi chú |
Trò chơi : Dòng chảy kỳ diệu |
|||||
01 |
Cây
lau nhà |
01 |
Chai |
|
Tận dụng |
02 |
Chai
nước ngọt lớn |
08 |
Chai |
|
Tận dụng, phụ huynh đóng góp |
03 |
Chai
nước suối nhỏ |
04 |
Chai |
|
Tận dụng |
04 |
Bi |
10 |
Viên |
|
Phụ huynh hỗ trợ |
05 |
Đề
can màu |
1 |
m |
10000 |
|
06 |
Keo
nến |
02 |
Cây |
4000 |
|
08 |
Bút lông |
1 |
Cây |
7000 |
|
09 |
Kéo |
1 |
Cái |
2000 |
|
10 |
Phểu |
05 |
Cái |
5000 |
|
Tổng cộng |
28. 000 |
||||
Trò chơi: Vòng quay bi |
|||||
STT |
Tên vật liệu |
Số lượng |
Đơn vị tính |
Thành tiền |
Ghi chú |
01 |
Tấm bìa cattong |
3 |
Tấm |
|
Tận dụng, phụ huynh đóng góp |
02 |
Màu nước |
2 |
Lọ |
8000 |
|
03 |
Cọ |
1 |
Cái |
3000 |
|
04 |
Con quay spinner |
1 |
Cái |
15000 |
|
05 |
Keo nến |
2 |
Cây |
3000 |
|
06 |
Bút lông |
1 |
Cái |
2000 |
|
07 |
Hòn bi |
1 |
Hòn |
|
Phụ huynh hỗ trợ |
08 |
Que đè lưỡi |
2 |
Que |
|
Phụ huynh hỗ trợ |
09 |
Trụ gỗ dài 7-10 cm |
1 |
cm |
|
Phụ huynh hỗ trợ |
Tổng cộng |
31000 |
8. Đánh giá lợi ích thu
được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của chúng
tôi
Tạo được không khí vui tươi, nhẹ nhàng, sinh
động hơn trong mỗi tiết học. Kích thích được sự tìm tòi ở trẻ.
Trẻ hứng
thú học tập hơn, tích cực hơn, chủ động tham gia các hoạt động trên lớp. Phát
triển tư duy, trí nhớ cho trẻ.
Củng cố được cho trẻ nhiều kiến thức
về môi trường xung quanh, làm quen với toán, làm quen chữ cái…
Có thể tiết kiệm chi phí làm đồ dùng đồ chơi từ việc sử dụng nguyên vật liệu mở,
phế thải. Tạo được phong phú đồ chơi cho trẻ cũng như làm đa dạng đồ dùng dạy học
cho giáo viên.
Phụ huynh nhiệt tình hỗ trợ giáo viên các
nguyên liệu mở, phế thải hơn trong công tác làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ.
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/