1.
Là tác
giả đề nghị xét công nhận sáng kiến cấp thị xã năm học ( 2020-2021) :“ Vài
biện pháp tạo hứng thú học tập cho học sinh qua tiết " Ngoại khóa"
môn GDCD 9”.
2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Không có
3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Giáo dục – Giáo dục công dân 9
4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: ngày 7/ 12/ 2020
5. Mô tả bản chất của sáng kiến:
5.1. Tính mới của sáng kiến:
Trước những yêu cầu cấp bách trong hệ thống
giáo dục nước ta hiện nay thì vấn đề đổi mới phương pháp dạy học là vấn đề bức
thiết, không thể trì hoãn. Đặc biệt là phải quan tâm hơn về vấn đề trên cả bề rộng
và bề sâu. Chính vì vậy tôi đưa ra một sáng kiến mới mà chưa ai viết trong địa
bàn của tỉnh nhà cũng như trong hệ thống giáo dục Việt
Đảm bảo tính chính xác, khoa
học, tính rõ ràng về nội dung bài học. Giáo viên dễ dàng trong truyền thụ kiến
thức và nhận xét đánh giá học sinh. Học sinh nhanh chóng nắm bắt nội dung bài học,
nhận biết và sửa đổi các hành vi sai trái, có nhiều cơ hội phát huy tính tích cực,
nhanh chóng nắm được kiến thức tại lớp vận dụng vào thực tế cuộc sống hàng
ngày.
Tiết kiệm được thời gian, công sức và kinh phí
trong việc chuẩn bị đồ dùng, giáo cụ trực quan trước khi lên lớp đồng thời bám
sát yêu cầu của phương pháp dạy học đổi mới kết hợp phương pháp dạy học truyền
thống phù hợp với cả 3 đối tượng học sinh và thực trạng dạy và học của nhà trường.
Vận dụng ứng dụng công nghệ thông tin, tạo trực
quan sinh động (với các bài có thiết kế trình chiếu) gắn với nội dung cụ thể của
từng bài nhằm xây dựng yếu tố hấp dẫn lôi cuốn kích thích tư duy để học sinh
nhanh chóng nắm được bài giảng, nhớ lâu, nhớ sâu nội dung bài học.
Thuận lợi, dễ dàng trong kiểm tra đánh giá
khả năng nhận thức của học sinh, dự báo sớm được kết quả học tập để có biện
pháp bồi dưỡng uốn nắn kịp thời đối với tất cả các đối tượng học sinh.
Qua sáng kiến này giúp :
+ Phát huy tính tích cực, chủ động,
học hỏi và làm chủ bản thân nơi học sinh ờ tất cả các đối tượng
+ Học sinh chủ động, tìm hiểu những vấn đề có liên quan đến bài học một
cách tự giác, từ đó giáo viên dễ dàng đánh giá phân loại học sinh.
+ Học sinh liên hệ với thực tế qua những trải nghiệm và rút ra bài học bổ
ích cho bản thân và từ đó yêu thích môn học này.
+ Giáo dục và đào tạo học sinh thành những con người năng động, sáng tạo;
có năng lực giải quyết vấn đề cuộc sống đặt ra cho cá nhân và cộng đồng.
5.2. Về nội dung của sáng kiến:
- Xác định yêu cầu của giờ dạy GDCD phải gắn liền với chủ đề về quan hệ bản
thân với công việc theo chuẩn mực đạo đức; từ đó giúp học sinh khắc sâu
thêm,hiểu biết cụ thể hơn về kiến thức khái quát của từng bài hay từng chủ đề.
- Đặt vấn đề rõ ràng, lôgic, tự nhiên.
- Phát huy khả năng tự làm việc của học sinh bằng việc xác định hệ thống
câu hỏi kết hợp với phương pháp có sự gợi
ý của thầy để trò trả lời.
- Tùy theo vào từng đối tượng học sinh để hướng tới yêu cầu học sinh giải
quyết các câu hỏi trong hệ thống câu hỏi đã hoạch định.
- Giáo viên dẫn dắt, gợi mở, kích
thích phù hợp để học sinh giải quyết được vấn đề đặt ra là rất quan trọng.
Chính vì thế mà người thầy phải nghe, cố gắng
nắm bắt các ý để tổ chức cho học sinh khác nhận xét, bổ sung sau đó giáo viên mới
tổng hợp vấn đề. Đây là một bài thuộc chủ đề đạo đức, cụ thể là nói về quan hệ
với cộng đồng, đất nước và nhân loại. Hơn nữa bài này nay được đưa vào là bài
ngoại khóa, nên giáo viên có thể thực ở từng lớp học hoặc có thể tập trung học sinh toàn khối thực hiện.
Trên cơ sở đó hình thành cho học sinh những hành vi, thói quen lành mạnh,
tích cực; loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực trong các mối quan hệ, các
tình huống và hoạt động hàng ngày. Đó chính là mục đích nghiên cứu và áp dụng sáng kiến :
“ Vài biện pháp tạo hứng thú học tập cho học sinh qua tiết " Ngoại
khóa" môn GDCD 9”.
Nội dung giải pháp đề nghị
công nhận là sáng kiến:
Để giúp cho giáo viên thực hiện tốt việc tạo
hứng thú học tập cho học sinh thông qua tiết “ Ngoại khoá” môn giáo dục công dân 9, tôi đã tích cực ứng dụng
công nghệ thông tin để hỗ trợ cho việc áp dụng thực hiện một số các biện pháp
sau :
1: Biện pháp đưa các tư liệu cuộc sống vào bài
dạy để tạo ấn tượng cho học sinh:
Đối với mục, xác định lí tưởng
sống cao đẹp của thanh niên, tôi đưa các tư liệu, hình ảnh trong cuộc sống theo
hướng tích hợp các phân môn vào bài giảng.Tôi phân làm hai bước sau:
1.1. Lí tưởng sống của thanh niên trong lịch sử:
- HS: Đọc tư liệu:
"Trong
cuộc Cách mạng giải phóng dân tộc, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam,
đã có hàng triệu người con ưu tú, hầu hết ở tuổi thanh xuân sẳn sàng xả thân vì
nước như Lý Tự Trọng , Nguyễn Thị Minh Khai, Võ Thị Sáu, Nguyễn Thị Chiên, La Văn
Cầu, Nguyễn Văn Trỗi, Nguyễn Viết Xuân...Có thể nói, lí tưởng " giải phóng
dân tộc" là lẽ sống của hàng triệu thanh niên Việt Nam khi nước nhà chưa độc
lập, thống nhất" (SGK, GDCD 9)
- Sau khi học sinh đọc xong tôi giới thiệu một số chân dung tiêu biểu ở
thời lịch sử có kết hợp với bài hát : "Dậy mà đi "của tác giả Nguyễn
Xụân Tân.
Lời của bài hát:
Dậy mà đi, dậy mà đi .Ai chiến thắng
mà không hề chiến bại. Ai nên khôn không khốn một lần. Dậy mà đi, dây mà đi. Dậy
mà đi hỡi đồng bào ơi! Đừng tiếc nữa cần chi khóc mãi. Dậy mà đi sông núi đang
chờ. Dậy mà đi, dậy mà đi. Dậy mà đi hỡi đồng bào ơi! Bao nhiêu năm qua dân ta
sống không nhà. Bao nhiêu năm qua dân ta chết xa nhà. Dậy mà đi, dậy mà đi. Dậy
mà đi hỡi đồng bào ơi!
(Tác giả Nguyễn Xuân Tân.)
Một số hình ảnh (chân dung)
TRẦN PHÚ NGUYỄN THỊ MINH KHAI
NGUYỄN ÁI QUỐC
Khi học sinh đọc xong quan sát hình ảnh + nghe
giai điệu bài hát tôi dẫn dắt cho các em đi khám phá nội dung thông tin bằng hệ
thống câu hỏi cụ thể sinh động và với sự dẫn dắt, chuyển, mở, gợi ý để học sinh
trả lời.
Hỏi: Nội dung + hình ảnh + ca khúc được nói đến
trong thời kỳ nào?
HS: Thời lịch sử.
Hỏi: Vậy lí tưởng sống của họ lúc bấy giờ là gì?
HS: Lí tưởng sống " giải
phóng dân tộc, sẵn sàng xả thân vì nước"
1.2. Lí tưởng sống của thanh niên
hiện nay:
HS: Đọc tư liệu:
Trong sự nghiệp đổi mới do Đảng khởi
xướng và lãnh đạo, trên các lĩnh vực sản xuất, hoạt động xã hội và bảo vệ Tổ quốc
cũng đã có bao tấm gương sáng tiêu biểu cho thanh niên thời kì công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước . Ngày nay, " xây dựng nước Việt Nam độc lập, dân
giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh " là lí tưởng của Đảng,
đồng thời cũng là lí tưởng của mỗi người dân yêu nước, trong đó có thanh
niên.
( SGK, GDCD 9 )
THANH NIÊN BẢO
VỆ TỔ QUỐC
Để học sinh xác định lí tưởng sống cao đẹp của
thanh niên ngày nay, tôi đưa các tư liệu, hình ảnh trong cuộc sống vào bài giảng.
Những tư liệu này không chỉ học sinh quan tâm mà toàn xã hội đang quan tâm đó
là tư liệu về hiến máu nhân đạo, hình ảnh thanh niên tình nguyện tham gia vào rất
nhiều hoạt động,.. chung tay khắc phục .
Những tư liệu này rất đơn giản vì những hình ảnh ấy các em cũng là người
từng tham gia và đều có trên mạng. Tôi kết hợp cho các em quan sát hình ảnh và
nghe ca khúc : "Hành khúc thanh niên Bình Phước" của tác giả Thượng Hải.
Có rất nhiều bài hát ca ngợi về thanh niên hiện nay nhưng tôi chọn bài này vì
đây là bài hát ca
ngợi thanh niên ở tỉnh nhà để từ đó các em sẽ hiểu sâu hơn nữa về thanh
niên quê mình đang sinh sống và học tập.
Lời của bài hát: “Tự hào
thay thanh niên quê hương Bình Phước. Đã sinh ra trên mảnh đất anh hùng. Đồng
Phú kiên trung đây Lộc Ninh chiến thắng. Bình Long oai hùng còn rực lửa chiến
công. Bình Phước ơi! Gọi mùa xuân tới rừng cao su bạt ngàn một ngọt núi hiên
ngang. Điện thác mơ về, về sáng buôn làng. Đường Trường Sơn hôm nay đường đi tới
tương lai. Bình Phước ơi! Một tình yêu mới rộn ràng trong lòng người tình đất
nước yêu thương, điệu lí quê mình còn mãi ân tình, thanh niên Bình Phước ơi! Đi
xây dựng quê hương”.
(Tác giả Trần Xuân Tín )
CHIẾN
DỊCH TÌNH NGUYỆN MÙA HÈ XANH
ĐỂ MÔI TRƯỜNG MÃI MÃI XANH TƯƠI
SẺ CHIA GIỌT MÁU NGHĨA TÌNH
ẤM LÒNG NHỮNG
NGƯỜI ĐÃ KHUẤT
Từ thông tin cùng hình ảnh
có kết hợp lời bài hát để học sinh tìm hiểu về lí tưởng sống của thanh niên
ngày nay. Tôi đặt câu hỏi:
Hỏi: Em hiểu được gì từ thông tin và hình ảnh có kết
hợp ca khúc trên?
HS: Đều thể hiện những việc làm ở thời hiện nay, góp phần làm cho đất nước
ổn định, đoàn kết và phát triển, góp phần
thực hiện mục tiêu công nghiệp
hoá hiện đại hoá...
Sau đó giáo viên cho học
sinh tự rút ra lí tưởng sống cao đẹp của thanh niên ngày nay là gì bằng câu hỏi
phụ: "Theo em, thanh niên ngày nay
cần phải
sống như thế
nào?". Khi học sinh
trình bày ý kiến của mình, giáo
viên viết tóm tắt ý kiến đó lên bảng, sau đó gạch chân các từ ngữ quan trọng và
cuối cùng chốt lại - đây chính là lí tưởng sống cao đẹp của thanh niên này nay.
HS: Lí tưởng sống: " Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt
Với phần mục: Cách rèn luyện
của bản thân tôi cũng đưa hình ảnh thiết thực để cho học sinh tự nhận thấy mình
phải làm theo tấm gương nào, và không nên theo lối sống nào.
Tôi đã đưa một đoạn băng
hình về đối tượng thanh niên nghiện ngập và một đoạn băng hình tôi tự cắt ghép.
THANH NIÊN NGHIỆN NGẬP
VÀ MẠI DÂM
THANH NIÊN VI PHẠM
LUẬT GIAO THÔNG.
Sau khi xem băng hình xong
tôi hỏi:
Hỏi: Nêu suy nghĩ của em khi xem các hình ảnh
trên?.
Từ các hình ảnh đó, học sinh biết
mình phải làm theo tấm gương nào và không nên sa vào con đường ma tuý. Có thể
nói, hình ảnh trên đã tác động đến tâm lí, hành vi của các em và từ đó hướng
các em đi đúng con đường mà xã hội đang cần và mong muốn.
Kết quả là học sinh rất
thích thú khi xem các hình ảnh đó, có em nói đó là một ấn tượng sâu đậm đối với các em, có học sinh còn
xin đoạn băng hình đó.
Còn người dự giờ cũng cảm thấy
dưng dưng, có một sự xúc động thật sự
trong tâm hồn.
2.
Biện pháp nêu gương :
Những tấm gương mà tôi nêu ra rất gần gũi với học sinh, đó là những tấm
gương ngay ở trường THCS An Lộc B, địa phương Bình Long, học sinh biết.
Hỏi: Hãy nêu tấm gương
thanh niên ngày nay ở trường hoặc quê hương em sống có lí tưởng?
HOÀNG TRÍ VÀ MẠNH HÙNG - HỌC SINH TRƯỜNG
THCS AN LỘC B
HỌC SINH TRƯỜNG THCS AN LỘC B DU
KHẢO VỀ NGUỒN
- Sau khi học sinh nêu xong tôi giới
thiệu thêm một số tấm gương người tốt, việc tốt được quảng bá trên đài, báo,
truyền hình..., để học sinh noi theo.
Lê
Nhật Huy xuất sắc đoạt giải trong hội thi tin học trẻ toàn quốc năm 2019
( Học sinh lớp 11- chuyên Tin – Trường THPT Chuyên Bình Long)
Cũng có thể là những tấm gương trong thời kì kháng chiến, hoặc trong sử
sách mà gây một làn sóng trong giới thanh niên làm thay đổi cách sống, suy nghĩ
của thanh niên đó là Nguyễn Văn Thạc, Đặng Thuỳ Trâm...
Ví dụ: tôi đã đưa cả hình ảnh
2 cuốn nhật kí của hai liệt sĩ này.
3. Biện pháp cùng tìm hiểu, cùng làm theo :
Tôi cho học sinh nêu các phong trào hoạt động của thanh niên hiện nay?
HS: Nêu->nhân xét-> GV: Chốt nội dung.
Có rất nhiều các phong trào hoạt động sôi nổi, đem lại lợi ích thiết thực
cho cộng đồng và xã hội như:
+ Mùa hè xanh.
+ Hành trình viết tiếp tuổi 20, sống đẹp, sống có ích .
+ Hành quân về chiến trường xưa .
+ Chiến dịch Kì nghỉ hồng...
Hướng dẫn học sinh đến tìm hiểu và học tập tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Đây là một phong trào hoạt động sâu rộng trong quần chúng nhân dân.
4. Biện pháp toạ đàm :
Học sinh được tổ chức một buổi toạ đàm (ngoại khoá cùng Đoàn - Đội: buổi
hoạt động ngoài giờ lên lớp) nói về lí tưởng sống của thanh niên ngày nay (thời
gian 20-25 phút).
Nội dung phải được thầy giáo duyệt trước. Các em tham gia rất nhiệt tình. Có thể nói qua
phần chuẩn bị các em đã nắm được cơ bản nội dung bài học.
* Nội dung toạ đàm gồm
hai phần:
- Phần 1: Chơi trò chơi ô chữ : Học sinh
tìm hiểu về các tấm gương thanh niên xưa.
Mục đích để cho học sinh thấy mình cần phải tiếp nối truyền thống của cha
ông đi trước. Phần này học sinh cũng có những hình ảnh, bài hát tạo không khí
sôi nổi trong buổi toạ đàm.
- Phần 2: Trao đổi toạ đàm về ước mơ của các em, về những sáng kiến đóng
góp cho Đoàn thanh niên và quyết tâm thực hiện lí tưởng sống của mỗi người.
5. 3.
Khả năng áp dụng của sáng kiến:
Trường THCS An Lộc B là trường
có số học sinh tương đối đông, các em thường là những học sinh thuộc địa bàn thị
xã Bình Long. Chính vì vậy tôi đã thử nghiệm sáng kiến này ngay trong ngôi trường
của mình đang giảng dạy - Ở khối lớp 9. Và sáng kiến này có thể áp dụng được với
tất cả các trường THCS của địa bàn thị xã Bình Long cũng như các trường THCS
trong địa bàn tỉnh.
6. Những thông tin bảo mật:
- Không có
7. Điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
Để giáo dục được thế hệ trẻ không chỉ một người
mà nó là vai trò của các thầy, các cô giáo, các bậc cha mẹ, họ là những người
nuôi dưỡng và dạy dỗ để bồi dưỡng những thế hệ tương lai cho đất nước và nhân
loại. Vì thế mới có khẩu hiệu: "Trẻ em hiện nay là người làm chủ thế giới
ngày mai". Chỉ có giáo dục mới biến khẩu hiệu đó thành hiện thực.
Một nhân tố quyết định chất lượng giáo dục đó
là đòi hỏi những người lái đò phải có cái tầm, hết lòng vì học sinh thân yêu, coi trường là nhà, ân cần, tận tụy
với học sinh cùng với sự nhiệt huyết và lòng say mê nghề nghiệp, tôi
luôn tìm tòi, sáng tạo trong mỗi tiết dạy để đạt kết quả được tốt hơn; ngoài ra
tôi còn có một bí quyết đó là mỗi người phải có một “ Nghệ thuật giảng dạy”.
Phần quan trọng không kém đó
chính là học sinh, các em phải xác định được mục
tiêu của việc học cho bản thân là hết sức cần thiết về: ý thức tự giác,
tinh thần tự học luôn tìm tòi cái mới và biết áp dụng nội dung bài học vào thực
tiễn. Các em phải luôn cố gắng không ngừng,
không dấu dốt, sợ sai. Bên cạnh đó là sự hỗ trợ nhiệt tình của phụ huynh học
sinh, tạo mọi điều kiện động viên các em cố gắng vươn lên là một yếu tố lớn quyết
định đến sự lĩnh hội tri thức của các em.
8. Hiệu quả, lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả:
- Với những biện pháp mà tôi vận dụng trong bài dạy của mình, đa số học sinh
hiểu và nắm được bài. Các em biết vận dụng những điều đã học vào thực tế cuộc sống
đặc biệt định hướng được sự thành kĩ năng sống của mỗi học sinh.
- Điều quan trọng hơn đó là học sinh có hứng thú trong giờ học môn GDCD,
các em thấy đây là môn học thực sự bổ ích, giúp các em hình thành tư tưởng đạo
đức đúng đắn, biết sống có lí tưởng, có mục đích, sống là để cống hiến.
- Thành công nhiều hơn ở đối tượng học khá, giỏi; có ý thức; biết lo và cầu
tiến.
- Chưa thành công ở đối tượng chây lười quá lớn, không có ý thức học, đến
trường vì nghĩa vụ phải đến.
* Khi áp dụng sáng kiến trong lớp
mình trực tiếp giảng dạy tôi thu được kết quả như sau:
Đánh giá của tổ xã hội sau dự giờ
.Tổ: Văn- GDCD
|
Học kỳ I, Năm học 2020-2021 |
Lớp |
Sĩ số |
HS hiểu bài tốt |
H/S hiểu bài |
H/S không hiểu bài |
Số BT đã làm |
|
9A1 |
44 |
28 |
16 |
0 |
BT- SGK: 4 BT Bổ sung: 2 |
So với lớp không áp dụng đề tài
|
Học kỳ I, Năm học 2020-2021 |
Lớp |
Sĩ số |
HS hiểu bài tốt |
H/S hiểu bài |
H/S không hiểu bài |
Số BT đã làm |
|
9A2 |
42 |
10 |
19 |
13 |
BT- SGK: 2 BT Bổ sung: 0 |
Theo tôi đây là những cách học tập tốt, học đi đôi với hành, phù hợp với
đặc trưng của bộ môn, phù hợp với điều kiện thực tiễn dạy học hiện nay để từ đó
giúp học sinh hoàn thiện nhân cách của mình.
Với sáng kiến này tôi đã áp dụng ở trường
THCS An Lộc B và được Hội đồng khoa học nhà trường đánh giá rất cao. Đây là một
đề tài thiết thực trong việc dạy học nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy bộ môn
GDCD .
* Bài học kinh nghiệm:
- Là giáo viên giảng dạy môn giáo dục công dân
chính ban hoặc không chính ban, để cho học sinh hứng thú trong môn GDCD lớp 9
thì đòi hỏi người giáo viên cần tạo được một không khí học tập thoải mái không
nên gò bó, gượng ép học sinh trong học tập. Cần để cho học sinh được bày tỏ ý
kiến, trao đổi của mình trong giờ học. Các tình huống đưa vào bài dạy cần phải
lựa chọn sao cho có tính giáo dục toàn diện.
- Tích cực đổi mới phương pháp
trong giảng dạy và kết hợp tốt các biện pháp trong tiết dạy nhằm phát huy tốt
năng lực học của trò và phương pháp dạy của thầy.
- Khi sử dụng các biện pháp cần
phải lựa chọn sao cho phù hợp với từng nội dung của bài học.
- Tích cực ứng dụng công nghệ
thông tin để hỗ trợ cho bài giảng đạt hiệu quả cao nhất.
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/