1. Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Giải pháp
giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi” ở trường Mầm non.
2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến:
3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục và Đào tạo (công tác chuyên môn)
4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu
hoặc áp dụng thử: ngày 15 tháng 9 năm 2020.
5. Mô tả bản chất sáng kiến:
5.1. Tính mới của sáng kiến:
Trong Chương trình giáo dục mầm non
hiện nay việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo nói chung và lứa
tuổi 4- 5 tuổi nói riêng đóng một vai trò hết sức quan trọng. Giáo dục bảo vệ
môi trường cung cấp biểu tượng ban đầu về môi trường sống của con người, thế giới
xung quanh.
Môi trường có vai trò hết sức quan trọng
đối với con người, môi trường là nơi chứa đựng
tài nguyên cần thiết cho đời sống sản xuất của con người, là nơi chứa đựng
các phế thải do con người tác động. Vì vậy việc giáo dục bảo vệ môi trường cho
trẻ 4- 5 tuổi tại trường mầm non là rất cần thiết. Thông qua việc giáo dục ý thức
bảo vệ môi trường là cung cấp cho trẻ những hiểu biết ban đầu môi trường sống của
bản thân nói riêng và con người nói chung.
Để bảo vệ môi trường chúng ta phải thực
hiện nhiều giải pháp khác nhau, trong đó giải pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường, nhất là ở lứa tuổi mầm non. Bởi trẻ ở lứa tuổi này dễ hình thành những
nề nếp, thói quen tốt tạo cơ sở cho việc hình thành nhân cách cho trẻ 4 - 5 tuổi
hiện tại và phát triển nhân cách sau này cho trẻ. Có nhà giáo dục đã nói rằng “Trẻ em như tờ giấy trắng, chúng ta vẽ cái gì
lên thì sẽ được cái đó”. Trẻ ở lứa tuổi mầm non đang hình thành và phát triển
cơ thể non nớt của trẻ chịu sự tác động mạnh mẽ và sự ảnh hưởng quyết định của
môi trường sống xung quanh trẻ cho sự tăng trưởng và phát triển để trẻ có một sự
phát triển toàn diện và thể hiện trí tuệ, tình cảm, thẩm mỹ.
Việc giáo dục nội dung bảo vệ môi trường
cho trẻ nhằm hình thành cho trẻ có thói
quen tốt biết sắp xếp đồ dùng, đồ chơi trong lớp và ngoài trời gọn gàng, ngăn nắp,
biết bỏ rác đúng nơi qui định, biết chăm sóc cây xanh và chăm sóc con vật nuôi,
hình thành cho trẻ có thái độ thiện cảm bảo vệ môi trường, biết được hành vi xấu
như vứt rác bừa bãi nơi công cộng, vẽ bẩn lên tường, dẫm đạp lên cây xanh… Bên
cạnh đó giúp cho các bậc phụ huynh và mọi người xung quanh có kiến thức cơ bản
về giáo dục bảo vệ môi trường và tích cực tham gia vào các hoạt động làm môi
trường của chúng ta “Xanh- sạch - đẹp”.
Vậy làm thế nào để nhanh chóng đưa trẻ vào nề nếp, có thói quen
ngay từ nhỏ, giúp trẻ nhận thức được thái độ,
hành vi đúng của trẻ với môi trường xung quanh. Chúng tôi nhận thức sâu sắc và
xác định rõ những việc cần làm ngay đối với trẻ, những vấn đề cần trao đổi phối
hợp với phụ huynh và những kiến nghị đề xuất về vấn đề đẩy mạnh công tác giáo dục
ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi và từ đó chúng tôi đã nghiên cứu và áp dụng đề tài: “Giải pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
cho trẻ 4-5 tuổi” tại trường mầm non.
5.2. Nội dung của sáng kiến.
Giải pháp 1: Tình trạng giải pháp đã biết
“Trẻ em
hôm nay là thế giới ngày mai”
Trẻ em không chỉ là niềm vui, niềm hạnh
phúc của gia đình mà còn là tương lai của đất nước, việc nuôi dưỡng, chăm sóc,
giáo dục trẻ mầm non vừa là quyền lợi, vừa là nghĩa vụ của mỗi con người đối với
xã hội, bởi nó là tiền đề, nền móng cho sự hình thành và phát triển nhân cách của
trẻ sau này.
Giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên
trong hệ thống quốc dân, trong chương trình Giáo dục mầm non, việc cho trẻ làm
quen với môi trường xung quanh có ý nghĩa quan trọng, cung cấp cho trẻ vốn kiến
thức đầu tiên về xã hội, con người, thiên nhiên… và là nguồn gốc để hình thành ở
trẻ tâm hồn và tình cảm của con người, dẫn dắt trẻ vào một cuộc sống, một văn
hóa cụ thể. Ngay từ lúc trẻ sinh ra trẻ như một tờ giấy trắng, trẻ luôn chịu sự
tác động rất lớn của môi trường xung quanh. Môi trường ảnh hưởng lớn đối với cuộc
sống và sinh hoạt hàng ngày của trẻ.
Để trẻ được khỏe mạnh, vui, thoải mái và
bổ ích thì cần cho trẻ sống trong môi trường an toàn, vì vậy nhiệm vụ trọng tâm
đối với giáo viên mầm non là cung cấp cho trẻ những hiểu biết ban đầu về môi
trường sống của bản thân và nhằm tạo ra ở trẻ những thái độ, hành vi đúng đắn của
trẻ đối với môi trường.
Trẻ ở lứa tuổi mầm non rất thích hoạt động
và những gì mới mẻ rất hấp dẫn đối với trẻ, trẻ rất thích tiếp xúc tìm hiểu
thiên nhiên, cuộc sống xung quanh trẻ. Thông qua đó trẻ lĩnh hội hình thành nề
nếp, thói quen, thái độ ứng xử có giá trị tốt đẹp của trẻ về môi trường giúp trẻ
có khái niệm ban đầu về môi trường sống của bản thân mình nói riêng và con người
xã hội nói chung, là rất cần thiết, từ đó giáo dục trẻ có cách sống, đối xử
tích cực với môi trường nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh về cơ thể và trí
tuệ.
Muốn đạt được mục tiêu trên thì nhà trường
và chúng tôi phải xây dựng được môi trường cho trẻ hoạt động, bằng cách cho trẻ
trải nghiệm thực tế bằng các thí nghiệm, thực nghiệm hay hành động cụ thể thì sẽ
tạo nên những đối tượng đẹp và qua đó sẽ hình thành nhân cách cho trẻ.
Giải pháp 2: Tự học tập tài liệu
bồi dưỡng chuyên môn và tạo môi trường hoạt động cho trẻ.
Như
chúng ta đã biết việc tự học tập và bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ của mỗi giáo
viên là một việc làm thường xuyên và trong quá trình giảng dạy, hiểu được tầm
quan trọng của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non, yêu cầu
giáo viên phải có kiến thức về môi trường và những tác động qua lại của môi trường
sống với cuộc sống con người. Điều đó bắt buộc giáo viên phải thường xuyên tìm
hiểu tham khảo tài liệu, ti vi, tập san... Qua các cuộc thi giáo viên giỏi, các
tài liệu hướng dẫn chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường của sở, phòng, không ngừng
bồi dưỡng học hỏi cho bản thân, từ đó tạo ra môi trường cho trẻ, để trẻ thể hiện
thái độ của mình sao cho phù hợp với yêu cầu bảo vệ môi trường cho trẻ.
Giải pháp 3:
Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ cần tích hợp vào các hoạt động khác.
* Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua hoạt động vui chơi.
Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu
giáo, có vai trò rất lớn đối với sự phát triển toàn diện, đặc biệt là hình
thành nhân cách cho trẻ sau này. Trong hoạt động vui chơi, trẻ phản ánh lại cuộc
sống hàng ngày mà trẻ đã thấy xung quanh, thông qua các trò chơi phân vai, trẻ
đóng vai lại những hành động quen thuộc của người lớn mà trẻ đã thấy của người
làm công tác bảo vệ môi trường như: trồng cây, chăm
sóc cây, nhặt rác... xung quanh khu vực của lớp mình.
- Góc phân vai: cho trẻ đóng vai bác sĩ khám chữa bệnh cho mọi người, chú ý giữ gìn vệ
sinh phòng khám, xử lý rác thải y tế....
Ví dụ: cho trẻ đóng vai cảnh sát giao thông
đi bắt những người vi phạm lấn chiếm vỉa hè, gây mất trật tự công cộng, đi sai
đường, bán hàng rong... Giáo dục trẻ luật lệ an toàn giao thông và bảo vệ môi
trường.
Trò chơi gia đình, trẻ phải
dọn dẹp nhà cửa, lau chùi nền nhà sạch sẽ, quần áo gấp gọn gàng, ngăn nắp đi
mua đồ dùng gia đình giữ gìn không rơi vỡ, tập làm món ăn đơn giản chú ý vệ
sinh dụng cụ nhà bếp.
- Góc xây dựng: xây dựng công viên cây xanh, sắp xếp đồ dùng ngăn lắp hợp lý.
- Góc nghệ thuật: múa hát những bài hát theo chủ đề, tạo những nguyên vật liệu thiên
nhiên và phế liệu, dùng xong cất đúng nơi qui định...
- Góc thiên nhiên: bác làm vườn gieo hạt, trồng cây, chăm sóc cây, lau lá, nhổ cỏ, tưới cây,
nhặt lá khô, chơi với cát nước (chơi xong trẻ biết rửa tay, chân bằng xà phòng).
Hình ảnh
trẻ nhổ cỏ, chăm sóc cây xanh
*
Giáo dục ý
thức bảo vệ
môi trường thông qua hoạt động ăn, ngủ, vệ
sinh.
Thông qua các hoạt động hàng ngày như ăn, ngủ, vệ sinh
cũng là một cơ hội tốt để trẻ được trải nghiệm, hình thành các nề nếp, thói
quen trong sinh hoạt. Trẻ tự chăm sóc, vệ sinh cá nhân sạch sẽ cũng là một cách
bảo vệ môi trường xung quanh trẻ. Vì vậy, việc để cho trẻ tự trải nghiệm hoạt động
vệ sinh cá nhân cũng có vai trò lớn đối với việc giáo dục ý thức vảo vệ môi trường
cho trẻ. Tôi thường xuyên nhắc nhở trẻ biết kê bàn ngay ngắn, biết lấy khăn, lấy
đĩa đựng cơm rơi vãi và khăn ướt lau miệng, sau đó ra xếp hàng rửa tay bằng xà
phòng.
Trong khi
ăn cô nhắc trẻ ăn ngon miệng, nhai kỹ, ăn hết suất, không để cơm rơi vãi, không
nói chuyện trong giờ ăn khi ho phải lấy tay che miệng, không nói chuyện trong
khi ăn tạo những thói quen văn minh lịch sự trong khi ăn. Ăn xong biết xếp bát,
thìa vào nơi quy định một cách gọn gàng, sau đó trẻ đi
đánh răng, lau miệng, nhắc nhở trẻ tiết kiệm nước bằng
cách lấy cốc hứng nước, không vặn vòi nước chảy liên tục khi đánh răng.
Nhắc trẻ giữ gìn vệ sinh phòng, nhóm sạch
sẽ, đi vệ sinh phải đúng nơi quy định, đi xong để dép lên giá xếp ngay ngắn
theo tổ, sau đó biết lấy gối đi ngủ, biết
gấp quần áo và để đúng nơi quy định.
* Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường qua hoạt động đi dạo, thăm quan
Với trẻ mầm non được thăm quan dã ngoại
là điều rất cần thiết, vì trong hoạt động này trẻ được khám phá trải nghiệm nhiều
điều mới, trẻ được quan sát trực tiếp với môi trường tự nhiên, các địa danh,
danh lam thắng cảnh, được tìm hiểu về di tích lịch sử ở địa phương để trẻ cảm
nhận vẻ đẹp của môi trường quanh trẻ và có ý thức giữ gìn bảo vệ. Chúng tôi cho
trẻ đi thăm quan môi trường trong lớp học của các lớp học khác, khu vực quanh
trường. Phối hợp với phụ huynh học sinh và giáo viên các lớp lá cho trẻ đi thăm
quan mộ các anh hùng liệt sĩ tại khu phố Bình An, phường An Lộc. Yêu cầu trẻ nhận
xét về vệ sinh môi trường ở nơi đó và tìm cùng nhau nhặt lá cây, nhổ cỏ, thắp
hương cho các liệt sĩ.
Hình ảnh
trẻ thắp hương tại mộ 6 liệt sĩ
Ví dụ: trong buổi đi dạo chơi quanh sân trường, cô cho trẻ quan sát các bồn hoa,
cây cảnh. Cô đặt câu hỏi vì sao cây cằn cỗi và có nhiều cỏ dại mọc. Trẻ phải biết
cây không được chăm sóc và cỏ dại mọc lên. Từ đó cho trẻ nhổ cỏ, tưới nước cho
cây, lau chùi lá.
* Giáo dục ý thức
bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động tạo hình, lao động.
Ở trường mầm non, hoạt động lao động rất có ý nghĩa đối với
trẻ. Ngoài việc giúp trẻ phát triển thể chất, hoạt động lao động còn giúp trẻ
yêu quý hoạt động lao động và được tiếp xúc nhiều với môi trường. Đây là phương
tiện rất tốt để giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
Ví dụ: chúng tôi hướng dẫn trẻ làm một số đồ
dùng, đồ chơi từ nguyên vật liệu thiên nhiên và vật liệu đã qua sử dụng: lấy lá
mít làm con vật, lá chuối cuộn làm kèn, lá dứa làm chong chóng, đồng hồ. Lấy hột
hạt, vỏ hến, sỏi... để xếp hoa, quả. Thông qua đó tôi giáo dục trẻ ý thức tiết
kiệm và ý thức lao động sáng tạo.
Trẻ làm đồ chơi từ lá cây
Thường vào các buổi thứ 6 cuối tuần tôi
cho trẻ lao động vệ sinh môi trường xunh quanh trường lớp như :
- Thu gom rác xung quanh trường, lớp (nhặt giấy, nhÆt vá hộp sữa, vỏ bim bim, thu gom lá bỏ
vào thùng rác )
- Lau đồ dùng, đồ chơi, các giá đồ chơi
của lớp.
- Sắp xếp đồ dùng đúng nơi quy định.
|
|
|
||
|
Trẻ thu gom rác quanh trường |
Trẻ cất đồ dùng đúng nơi quy định |
||
|
|
|
|
|
|
Trẻ lau dọn sắp xếp đồ dùng, đồ chơi |
|
||
Sau khi trẻ lao động xong cho trẻ nhận
xét về quang cảnh của trường trước và sau khi lao động, để cho trẻ cảm nhận được
niềm vui khi lao động và sau khi hoàn thành công việc trẻ nhìn thấy thành quả
lao động của mình là môi trường sạch, đẹp. Từ đó hình thành cho trẻ ý thức tự lập,
tự giác và tinh thần đoàn kết cùng nhau bảo vệ môi trường.
*
Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường thông qua hoạt động nêu gương.
Nêu
gương cũng là một trong những hoạt động để chúng tôi thực hiện nhiệm vụ giáo dục
bảo vệ môi trường cho trẻ một cách có chiều sâu, giúp cho trẻ có ý thức bảo vệ
môi trường một cách hiệu quả nhất. Trong sinh hoạt hàng ngày của trẻ ở trường,
lớp khi trẻ làm được những việc tốt như: biết kê bàn ăn, biết gấp khăn, biết nhặt
cơm rơi vãi khi ăn cơm, biết nhặt rác để vào thùng, xếp ghế, có kỹ năng sống
như biết chào hỏi, hoặc khi mắc lỗi với cô hay bạn thì biết xin lỗi. Khi có người
khác giúp đỡ hay cho quà thì biết cảm ơn... chúng tôi khen ngợi, tuyên dương,
khích lệ trẻ kịp thời. Trước giờ trả trẻ chúng tôi thường xuyên cho trẻ kể những
việc làm tốt mà trẻ đã làm trong ngày, trong đó chúng tôi rất chú trọng đến vấn
đề giáo dục bảo vệ môi trường bằng cách tuyên dương, khen ngợi những trẻ đã làm
giúp cô như nhỏ cỏ, tưới nước cho cây... Trẻ được khen sẽ càng cố gắng, trẻ
khác học tập bạn cùng nhau bảo vệ môi trường.
* Giáo
dục ý thức bảo vệ môi trường thông qua hoạt động lễ hội và giáo dục
mọi lúc mọi nơi
Hoạt động
lễ hội có một vị trí rất quan trọng trong việc giáo dục trẻ bảo vệ môi trường. Thông
qua việc tổ chức lễ hội, hình thành ở trẻ các kỹ năng, thái độ, hành vi tích cực
về các địa danh và môi trường, biết bảo vệ, giữ gìn môi trường và các địa danh
nơi diễn ra lễ hội. Nội dung được tích hợp trong các hoạt động giáo dục dưới
nhiều hình thức như theo ý thích của trẻ hoặc trong thời gian dạo chơi ngoài trời
hay thăm quan.
Ví dụ: ngày lễ, ngày tết Nguyên Đán cô
phát động phong trào “Tết trồng cây”,
cô cùng với phụ huynh và trẻ sưu tầm cây xanh, cây cảnh về trồng... và cùng tổ
chức tưới và chăm sóc cây
Ngoài
ra tôi vận dụng mọi lúc mọi nơi để giáo dục trẻ: giờ ngủ dậy, giờ chơi tự do,
thậm chí cả những lúc trẻ đi vệ sinh tôi cũng hướng dẫn trẻ cách rửa tay, rửa mặt
và chải tóc, buộc tóc...
Hình ảnh
trẻ rửa tay trước, lau mặt sau khi ăn cơm
Việc tích hợp
giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ vào các hoạt động khác đã mang lại kết quả cao
và
tạo ra được các mối quan hệ giữa con người với con người, con người với môi trường
xung quanh, để có kết quả đó thì trẻ phải biết thực hiện những nội
quy, quy định ở trong lớp và đó cũng là giải pháp tiếp theo mà tôi sử dụng trong đề tài.
Giải pháp 4: giáo dục ý thức bảo vệ môi trường qua những nội quy đơn giản và gần
gũi với trẻ hàng ngày khi ở lớp.
- Qua những khái niệm đơn giản chúng tôi
giúp trẻ hiểu và phân biệt được đâu là môi trường sạch, môi trường bẩn và các
tác hại khi sống trong môi trường bẩn để từ đó có các nhận thức bảo vệ môi trường
và bảo vệ sức khỏe trẻ.
- Để kích thích sự khám phá tìm tòi của
trẻ, chúng tôi cũng luôn chú ý tạo cho trẻ môi trường lớp học sạch đẹp thân thiện,
trang trí các nội dung giáo dục theo chủ đề. Ở các góc chơi của lớp chúng tôi
thường gắn những nội quy nho nhỏ giúp trẻ thực hiện đúng theo nội quy của từng
góc chơi.
Ví dụ: ở góc học tập chúng tôi dán các
hình ảnh về các quyển sách, các đồ dùng vào từng ô để cho trẻ biết được ô đó để
sách gì, đồ dùng gì nhằm giúp trẻ không để sách, đồ dùng, đồ chơi khác lẫn vào....
Ngoài ra trong sinh hoạt hàng ngày của
trẻ ở lớp, chúng tôi còn hình thành cho trẻ thói quen lao động tự phục vụ như: lau
dọn, sắp xếp gọn gàng đồ dùng, đồ chơi, không vứt rác, vứt đồ chơi bừa bãi. Đi
vệ sinh đúng nơi quy định, biết rửa tay bằng xà phòng sau khi đi vệ sinh xong,
biết tiết kiệm nước trong sinh hoạt hàng ngày.
- Từ đó chúng tôi cũng đưa ra kế hoạch
trực nhật và lịch phân công trực nhật để giúp trẻ biết được công việc của mình
trong ngày.
Ví dụ: trong giờ ăn bạn trai giúp cô
giáo kê bàn ăn, thu bàn, bạn gái giúp cô chuẩn bị đĩa đựng thức ăn rơi và khăn
lau, lau bàn. Giờ ngủ bạn trai giúp cô kê giường ngủ, bạn gái trải nệm.
- Trong nhà vệ sinh chúng tôi gắn các hình
ảnh kí hiệu nam nữ, để trẻ tự phân biệt được bên vệ sinh nam, vệ sinh nữ từ đó
trẻ biết đi vệ sinh đúng nơi quy định.
Trang
trí các kí hiệu trong nhà vệ sinh
Giải pháp 5: giải quyết các tình huống
có vấn đề.
Giải quyết các tình huống có vấn đề là
đưa ra tình huống cụ thể. Tình huống có thể xuất hiện tự nhiên, cũng có thể do
giáo viên tạo ra. Giải pháp này nhằm
mục đích kích thích sáng tạo của trẻ, tạo cơ hội để trẻ sử dụng những kinh nghiệm
đã có vào giải quyết các vấn đề nảy sinh trong cuộc sống trong sinh hoạt hay
trong quá trình trẻ học tập qua đó trang bị những kiến thức mới củng cố những
kiến thức mới cho trẻ về bảo vệ môi trường. Xử lí tình huống là một dạng của hoạt
động thực hành. Đây là giải pháp tốt giúp trẻ nhớ lâu nhớ kĩ, nhớ kĩ cách xử lí
các hành động phù hợp với môi trường.
* Tình
huống thực: giáo viên tận dụng tình huống xảy ra trong cuộc sống của trẻ để
giáo dục trẻ bảo vệ môi trường.
Ví dụ 1: sau khi tiến hành hoạt động tạo hình đề tài “Cắt dán ngôi nhà” chủ đề gia đình. Sẽ có giấy vụn mà trẻ cắt vương
vãi trên sàn lớp. Cô giáo sẽ hỏi trẻ các con phải làm gì với những giấy vụn
này? Hay cô hỏi trẻ sẽ thu dọn những giấy vụn như thế nào để chúng sẽ không bị
rơi, bẩn ra bàn và lớp? Từ đó trẻ sẽ đưa ra phương án của mình.
Ví dụ
2: chủ đề gia đình, đề tài “Ngôi nhà của bé” giáo viên tổ
chức cho trẻ chơi trò chơi “Chọn những
hành vi Đúng - Sai”. Cô có hình ảnh về việc giữ gìn bảo vệ môi trường
với các hình ảnh: bé bỏ rác vào thùng; vứt rác bừa bãi; bé quét nhà; giẫm lên cỏ;
bé đu cành cây; bé ngồi lên bàn; bé tranh giành đồ chơi...sau đó chia trẻ làm
hai đội, mỗi đội có một bức tranh, trẻ phải bật qua các vòng và yêu cầu một đội
đánh dấu X vào vòng tròn các hành vi đúng và một đội đánh dấu X vào vòng tròn
những hành vi sai. Thời gian sau một bản nhạc đội nào đánh dấu được đúng theo
yêu cầu là chiến thắng.
Từ đó trẻ đã biết hành vi đúng sai
khi chăm sóc bản thân và môi trường, tự làm một số công việc đơn giản hàng
ngày: vệ sinh cá nhân, trực nhật.
Giải pháp 6: giáo dục bảo vệ môi
trường qua việc tổ chức cho trẻ làm đồ chơi sáng tạo.
Bên cạnh những giải pháp vừa kể trên chúng tôi
trao đổi với các bạn đồng nghiệp suy nghĩ, tìm kiếm, lựa chọn những mẫu đồ
dùng, đồ chơi đơn giản được tận dụng từ nguyên liệu, đồ phế thải bỏ đi để hướng
dẫn trẻ cùng thực hiện. Sưu tầm thêm các mẫu đồ chơi trên mạng, sách báo, tạp
chí giáo dục mầm non để làm phong phú hơn ngân hàng đồ chơi tại lớp cho trẻ.
Từ
các đồ dùng bỏ đi như: chai nước rửa bát, hộp sữa chua, băng đĩa hỏng, chai nước
ngọt, tờ lịch cũ… cô và trò cùng chế tác thành những đồ vật, đồ dùng gần gũi,
quen thuộc:
Hình ảnh trẻ làm đồ dùng sáng tạo
Hình ảnh sản phẩm của trẻ
Giải pháp 7: tuyên truyền và kết hợp
với phụ huynh trong công tác giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi trường.
Công tác phối
kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một việc làm vô cùng quan trọng và nó là
nhiệm vụ thiết thực đối với từng nhóm lớp, bởi cha mẹ là những người thân trong
gia đình là những người gần gũi và hiểu trẻ nhất. Cha mẹ trẻ là những người có
trách nhiệm theo suốt cuộc đời đối với sự tiến bộ và phát triển của trẻ, là nguồn động viên khích lệ và luôn sát cánh bên chúng tôi bởi vì không những
cha mẹ rèn nề nếp cho con của mình mà còn tuyên truyền cho các bậc cha mẹ khác
cùng ý thức để bảo vệ môi trường và nhiệt tình ủng hộ các phong trào của trường
lớp.
Chúng tôi đã phối hợp y tế tuyên truyền
với cha mẹ trẻ về sự ô nhiễm môi trường của địa phương hiện nay bằng cách:
+ Từ đầu
năm đến nay trường chúng tôi tổ
chức họp cha mẹ học sinh đúng định kì, 3 lần/ năm ( đầu năm học và hết học kỳ I, cuối năm học). Trong các buổi họp cha mẹ học sinh, giáo viên
phổ biến rõ nề nếp và những quy định chung của trường về chăm sóc giáo dục trẻ.
Giáo viên cần phải nói rõ ý nghĩa và tầm quan trọng về môi trường cho cha mẹ học
sinh được biết.
+ Cần lập kế
hoạch phối hợp với cha mẹ học sinh theo từng chủ đề.
+ Trưng bày các góc chơi, sản phẩm của
trẻ để giới thiệu với cha mẹ trẻ.
+ Qua giờ đón trả trẻ nhắc nhở phụ huynh
thường xuyên giáo dục trẻ cất giầy, dép, đồ dùng cá nhân đúng nơi quy định. Nhắc
nhở phụ huynh để xe đúng khu vực cho phép, và bỏ rác vào thùng khi cho con ăn
xong quà bánh.
+ Tuyên truyền bằng góc tranh ảnh ngoài
cửa lớp học về các khu ô nhiễm môi trường, khu rác thải chưa được xử lý, những
cánh đồng lạm dụng thuốc trừ sâu... Đặc biệt trong năm học vừa qua mỗi phụ
huynh lớp tôi đã ủng hộ hai buổi để làm cỏ vườn trường, dọn rác xung quanh khu
vực trường, lớp, kết hợp cùng giáo viên chúng tôi trồng rau, trồng cây ăn quả
cho khu vực vườn trường, nhiều phụ huynh còn sưu tầm phế liệu (chai, lọ, vỏ
sò... ) để làm đồ chơi.... đồ chơi tự
làm vừa tiết kiệm chi phí vừa bảo vệ môi trường lại không kém phần hấp dẫn, lạ
mắt với trẻ.
Phụ
huynh kết hợp với giáo viên làm cỏ, thu dọn vườn trường
* Như vậy trường
mầm non và gia đình trẻ cần phối hợp chặt chẽ với nhau hỗ trợ, bổ sung cho
nhau, thống nhất với nhau về mục đích, nội dung, phương pháp tổ chức giáo dục bảo
vệ môi trường cho trẻ trong mọi hoạt động, thể hiện tốt vai trò liên kết giữa
gia đình và nhà trường để cùng nhau nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường và là những tấm gương cho trẻ.
5.3. Khả năng áp dụng của
sáng kiến:
Với các giải pháp đã được nêu ở trên tôi
thấy các giải pháp rất đơn giản, dễ áp dụng, hiệu quả giáo dục cao vì đã có sự
kết hợp chặt chẽ từ gia đình - nhà trường – giáo viên, qua đó trẻ được trải
nghiệm nâng cao vốn sống. Giải pháp có tính khả thi cao dễ dàng áp dụng với các
trường mầm non.
6. Những thông tin cần được bảo mật: Không
7. Các
điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
Xuất phát từ thực
tiễn, nhằm đáp ứng nhu cầu của chương trình giáo dục mầm non, với những giải
pháp mà chúng tôi thực hiện đã thu được hiệu quả, và cần có những điều kiện sau:
* Đối với giáo viên:
+ Xây dựng nội dung giáo dục trẻ bảo vệ môi trường phải gắn với cuộc sống thường
ngày của trẻ và bắt đầu từ những điều gần gũi nhất.
+ Tận dụng các tình huống cụ thể đẻ trò
chuyện, giúp trẻ nhận biết môi trường xung quanh và tạo thói quen tốt bảo vệ
môi trường.
+
Tạo cho trẻ các điều kiện cho trẻ tự trải nghiệm: nhìn, nghe, ngửi, sờ mó, so
sánh … nhưng phải đảm bảo an toàn cho trẻ.
+ Thường xuyên động viên, khuyến khích
trẻ, nhất là khi trẻ có hành vi bảo vệ môi trường.
+ Không ngừng bồi dưỡng nâng cao trình độ
chuyên môn, tham khảo tài liệu để có kiến thức sâu rộng về môi trường, về mối
quan hệ sâu sắc vai trò của môi trường trong cuộc sống của con người để từ đó
tìm ra những phương hướng, biện pháp tích cực và triệt để nhất để bảo vệ môi
trường.
+ Nhận thức đúng đắn việc sử dụng các
nguồn tài nguyên (nước, điện) một cách hiệu quả, hợp lí mang đến lợi ích cho bản
thân và xã hội.
+
Kết hợp với phụ huynh rèn cho trẻ ý thức bảo vệ môi trường mọi lúc mọi
nơi.
+
Giáo viên trao đổi với phụ huynh về những sản phẩm mà trẻ làm được, vận động phụ
huynh đóng góp những nguyên vật liệu cũ để cho trẻ phát huy được sự sáng tạo của
mình.
* Đối với
ban giám hiệu nhà trường.
+ Thường xuyên theo dõi, đôn đốc, nhắc
nhở, dự giờ rút kinh nghiệm cho giáo viên về nội dung giáo dục bảo vệ môi trường
có hiệu quả.
+ Hoàn thiện khuôn viên, xây dựng môi trường
“ Xanh- sạch- đẹp”an toàn và thân thiện.
Tạo điều kiện cho giao viên và phụ huynh học sinh trồng cây, trồng rau xanh, sạch
giúp bé tìm hiểu các loại rau, củ, quả.
+ Đầu tư mua sắm các loại trang thiết bị,
cơ sở vật chất, thùng đựng rác...
+ Xử lý tốt các nguồn nước thải, nhà vệ
sinh.
8. Đánh giá lợi ích thu được
do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả:
- Qua thời gian thực hiện giải
pháp trên chúng tôi đã thu được một kết
quả rõ rệt: Trẻ có một số vốn kiến thức, thói quen khá tốt đối với môi trường sống.
Điều đó được thể hiện ở kết quả khảo sát từ đầu năm đến nay:
|
TT |
Nội dung tiêu chí khảo sát |
Kết quả khảo sát 34 trẻ |
|||
|
Trước khi thực hiện |
Sau khi
thực hiện |
||||
|
Số trẻ đạt |
Tỷ lệ |
Số trẻ đạt |
Tỷ lệ |
||
|
1 |
Biết chăm sóc và bảo vệ cây, chăm sóc và bảo
vệ vật nuôi. |
25/34 |
73,5% |
32/34 |
94% |
|
2 |
Biết giữ gìn trật tự,vệ sinh công cộng, vệ
sinh trường lớp |
24/34 |
70,6% |
33/34 |
97% |
|
3 |
Biết cất dọn đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quy
định |
26/34 |
76,5% |
33/34 |
97% |
|
4 |
Tự giác gom rác vào thùng |
27/34 |
79,4% |
32/34 |
94% |
|
5 |
Phân biệt được những hành động đúng, hành động
sai với môi trường |
23/34 |
67,6% |
31/34 |
91,2% |
|
6 |
Biết tiết kiệm điện, nước khi sử dụng và tắt
khi không sử dụng |
28/34 |
82,3% |
33/34 |
97% |
* Đối với trẻ
Qua một thời gian trẻ thực hiện một
số giải pháp bảo vệ môi trường chúng tôi nhận thấy kết quả ở trẻ như sau:
+ Trẻ có kĩ năng thói quen tốt bảo vệ môi trường, biết đi vệ sinh đúng chỗ,
bỏ rác đúng nơi quy định.
+ Trẻ biết sử dụng tiết kiệm nước trong sinh hoạt hằng
ngày ở trường và ở nhà (vặn vòi vừa đủ, khóa vòi nước sau khi dùng).
+ Trẻ tích cực tham gia các
hoạt động bảo vệ môi trường: vệ sinh nhà ở, lớp học, tham gia trồng cây, tưới
cây, chăm sóc vật nuôi…
+ Ngoài ra trẻ còn biết nhắc nhở khi thấy người
khác xả rác bừa bãi, biết hành vi hút thuốc lá là không tốt cho sức khỏe và môi
trường và chia sẻ những điều đó với người lớn hút thuốc.
+ Trẻ
phân biệt được hành động đúng, hành động sai với môi trường, biết tiết kiệm nước
khi sử dụng.
* Đối với giáo viên
Sau khi tích cực áp dụng các giải pháp
giáo dục trẻ bảo vệ môi trường chúng tôi đã có những hiểu biết sau:
- Được nâng cao trình độ nhận thức và kĩ
năng chăm sóc, giáo dục bảo vệ môi trường, luôn đổi mới hình thức, lựa chọn nội
dung và cách thức tổ chức giờ học, giờ chơi sinh động, linh hoạt, phong phú, hấp
dẫn trẻ hơn.
-
Xây dựng cho mình quy tắc ứng xử đúng đắn trước các vấn đề môi trường và xây dựng
cho mình quan niệm đúng đắn về ý thức trách nhiệm với môi trường.
- Xây dựng
góc tuyên truyền đến các bậc phụ huynh học sinh phong phú đa dạng.
- Chúng
tôi tự tin hơn trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ.
* Đối với phụ huynh.
- Phụ huynh đã
hiểu được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường. Từ đó phụ huynh rất nhiệt
tình trao đổi với giáo viên ở lớp về tình hình học tập của trẻ ở nhà và luôn
quan tâm đến trẻ hơn, thường xuyên dành thời gian dạy trẻ về kỹ năng tự phục vụ,
kỹ năng vệ sinh, dạy trẻ biết tránh xa những nơi nguy hiểm, biết phân biệt được
hành vi đúng - sai, môi trường bẩn, môi trường sạch.
- Phụ huynh
nhiệt tình ủng hộ lớp những chậu cây cảnh nhỏ, cây xanh, hạt giống để tạo cho
khung cảnh vườn trường thêm đẹp hơn.
- Cha mẹ học
sinh hỗ trợ những nguyên vật liệu phế thải trong sinh hoạt hàng ngày để mang đến
lớp cho cô giáo làm đồ dùng, đồ chơi.
Phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của việc giáo dục ý thức
bảo vệ môi trường cho trẻ, qua đó tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ môi
trường ở trường mầm non, thôn xóm, gia đình, phối hợp tốt với nhà trường trong
giáo dục trẻ bảo vệ môi trường.
Nguồn: ST
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/