Dvtuan.com tổng hợp và chia sẻ miễn phí đến thầy cô giáo án dạy thêm ngữ văn lớp 8, đây là tài liệu hay để qúy thầy cô tham khảo chuẩn bị cho việc dạy thêm, phụ đạo cho học sinh môn ngữ văn lớp 8 trong thời gian sắp tới
Tài liệu gồm 198 trang word.
Buổi 1: ÔN TẬP CHỦ ĐỀ: KỈ NIỆM
TUỔI THƠ
(TÔI ĐI HỌC, TRONG LÒNG
MẸ)
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Giúp h/s: Củng cố kiến thức về văn bản “Tôi đi học”- Thanh Tịnh; “Trong
lòng mẹ”- Nguyên Hồng.
- HS hiểu và
cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi”
trong buổi tựu trường đầu tiên trong đời qua áng văn hồi tưởng giàu
chất thơ của Thanh Tịnh.
- Hiểu được tình cảnh đáng thương và nỗi đau tinh thần của nhân
vật bé Hồng đồng thời cảm nhận được tình thương yêu mãnh liệt của
em dành cho mẹ mình.
- Hiểu được thể văn hồi ký và đặc sắc của thể văn này qua
ngòi bút thấm đượm chất trữ tình của hai nhà văn.
- Rèn kỹ năng
thực hành bài văn nghị luận kết hợp yếu tố tự sự và miêu tả.
II. THIẾT BI
VÀ HỌC LIỆU:
1.Giáo viên: Soạn bài, tìm hiểu các tài
liệu tham khảo.
2.Học sinh: ôn tập.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG LÊN LỚP:
Hoạt động 1:
Khởi động
a.Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS và tạo
tình huống để học sinh suy nghĩ học tập và thâm nhập bài mới tốt hơn.
b.Tổ chức thực hiện: Gv yêu cầu h/s thảo
luận nhóm bàn
Bước 1.Chuyển giao nhiệm vụ
Gv yêu cầu h/s củng cố kiến thức 2 văn bản Tôi đi học (Thanh Tịnh) ,
Trong Lòng mẹ (Nguyên Hồng)
-
Nêu những hiểu biết của em về tác giả và tác phẩm?
Bước 2: Thực
hiện nhiệm vụ
H/s thảo luận theo 2 nhóm
Bước 3: Báo
cáo, thảo luận
Bước 4: Kết luận,
nhân định
Gv nghe, nhận
xét, đánh giá
Sản phẩm dự kiến
Văn bản 1: Tôi đi học
1, Tác giả:
Thanh Tịnh (1911 - 1988), tên khai
sinh là Trần Văn Ninh.
- Quê quán: xóm Gia Lạc, ven sông Hương, ngoại ô thành phố Huế
+ Những sáng tác của Thanh Tịnh toát lên vẻ đằm thắm, tình cảm trong trẻo,
êm dịu
2. Tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác: “Tôi đi học”
là truyện ngắn in trong tập Quê mẹ, xuất bản năm 1941
Văn bản 2: Trong lòng mẹ
1, Tác giả:
- Nguyên Hồng (1918- 1982), tên khai sinh là Nguyễn
Nguyên Hồng
- Quê quán: Nam Định
- Phong cách sáng tác: Ông được mệnh danh là nhà
văn của những người cùng khổ
2. Tác phẩm: - Trong lòng mẹ là chương thứ IV của
tác phẩm Những ngày thơ ấu (gồm 9 chương), tập hồi kí về tuổi thơ ít niềm vui,
nhiều cay đắng của tác giả.
GV chốt, bổ sung văn bản
1.
1. Tác giả.
- Thanh Tịnh (1911-
1988) Tên khai sinh là Trần Văn Ninh. Trước năm 1946 ông vừa dạy học, vừa làm
thơ. Ông có mặt ở trên nhiều lĩnh vực: Thơ, truyện dài, ca dao, bút ký... nhưng
thành công hơn cả là truyện ngắn.
- Truyện ngắn của ông
trong trẻo mà êm dịu. Văn của ông nhẹ nhàng mà thấm sâu, mang dư vị man mác buồn
thương, vừa ngọt ngào, vừa quyến luyến
- Ông để lại sự nghiệp
đáng quý.
+ Về thơ: Hận chiến trường,
sức mồ hôi, đi giữa mùa sen. ..
+ Truyện: Ngậm ngải tìm
trầm, Xuân và Sinh...
2. Tác phẩm: Tôi đi học in trong tập truyện ngắn Quê mẹ (1941) thuộc thể loại hồi ký ghi lại những kỷ niệm đẹp của
tuổi thơ trong buổi tựu trường.
*
Nội dung chính: Bằng giọng văn giàu chất thơ, chất nhạc, ngôn ngữ
tinh tế và sinh động, tác giả đã diễn tả những kỉ niệm của buổi tựu trường đầu
tiên. Đó là tâm trạng bỡ ngỡ mà thiêng liêng, mới mẻ mà sâu sắc của nhân vật
“tôi” trong ngày đầu tiên đi học.
*
Kết cấu: Truyện được kết cấu theo dòng hồi tưởng của nhân vật “tôi”. Dòng hồi tưởng
được khơi gợi hết sức tự nhiên bằng một khung cảnh mùa thu hiện tại và từ đó nhớ
lại lần lượt từng không gian, thời gian, từng con người, cảnh vật với những cảm
giác cụ thể trong quá khứ.
Văn bản 2.
1. Tác
giả
- Nguyên Hồng ( 1918 –
1982 ) tên đầy đủ là Nguyễn Nguyên Hồng, quê ở Nam Định, nhưng trước cách mạng,
ông sống chủ yếu trong một xóm lao động nghèo ở Hải Phòng.
- Thời thơ ấu với cuộc sống
cay đắng, vất vả đã ảnh hưởng lớn đến sáng tác của ông. Ngay từ tác phẩm đầu
tay, ông đã viết về những người lao động nghèo khổ gần gũi một cách chân thực
và xúc động với một tình yêu thương thắm thiết.
- Sau cách mạng tháng
Tám 1945, nhà văn đi theo cách mạng và tiếp tục sáng tác cho đến cuối đời.
- Ông đã để lại một sự
nghiệp sáng tạo đồ sộ, có giá trị, với nhiều tác phẩm nổi bật như: Bỉ vỏ
( tiểu thuyết, 1938), Những ngày thơ ấu (hồi kí, 1938), Trời
xanh ( tập thơ, 1960), Cửa biển ( bộ tiểu thuyết gồm 4 tập,
1961 – 1976), Núi rừng Yên Thế ( bộ tiểu thuyết đang viết dở
),...
2. Hồi kí
“Những ngày thơ ấu”.
- Hồi kí là một thể văn
được dùng để ghi lại những chuyện có thật đã xảy ra trong cuộc đời một con người
cụ thể, thường là của chính người viết. Hồi kí thường được những người nổi tiếng
viết vào những năm tháng cuối đời.
- “Những ngày thơ ấu”
là một tập hồi kí gồm 9 chương viết về tuổi thơ cay đắng của chính Nguyên Hồng,
được đăng báo năm 1938 và xuất bản lần đầu năm 1940.
3. Đoạn
trích “Trong lòng mẹ”.
a. Khái quát:
* Xuất xứ: Đoạn trích thuộc chương IV của tập hồi kí “Những
ngày thơ ấu”.
* Nội dung chính: Kể lại quãng đời tuổi thơ cay đắng của bé Hồng
khi phải sống với bà cô cay nghiệt, nhưng dù trong cảnh ngộ xa mẹ, cậu bé ấy vẫn
có được sự tỉnh táo để hiểu mẹ, yêu thương mẹ vô bờ và có một niềm khao khát
cháy bỏng được sống trong tình mẹ.
* Kết cấu: Truyện được kết cấu theo diễn biến tâm lí
nhân vật. Cụ thể:
- Những suy nghĩ của bé Hồng trong cuộc trò
chuyện với bà cô.
- Cảm xúc của bé Hồng khi gặp mẹ và được ngồi
trong lòng mẹ.
Hoạt động 2: Hình thành kiến thức
a.
Mục tiêu: Giúp h/s tóm tắt, củng cố nội
dung, nghệ thuật của 2 văn bản : Tôi đi học và Trong lòng mẹ
b.
Tổ chức thực hiện
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ (yêu cầu thảo luận cặp
đôi)
- H/s tóm tắt văn bản
- Nêu nghệ thuật và nội dung của văn bản Tôi đi học
và Trong lòng mẹ
Bước
2: Thực hiện nhiệm vụ
- H/s vận dụng kiến thức đã học khái quát lại, trả lời
Bước
3: Báo cáo, thảo luận
Bước 4:
Kết luận, nhận định
H/s trả
lời, gv nhận xét, đánh giá, chốt
Sản phẩm dự kiến
I.Kiến thức
cần nhớ của 2 văn bản
Văn bản
1: Tôi đi học
1 Tóm tắt:
Hằng năm cứ vào cuối thu, khung cảnh thiên
nhiên lại làm cho tác giả nhớ đến những kỉ niệm về ngày đầu tiên đi học. Nhân vật
tôi được mẹ đưa đến trường trong lòng tràn ngập cảm giác mới lạ: Hôm nay tôi
đi. Cậu tự nhiên thấy muốn tự mình cầm bút thước, thấy những trò quậy phá rong
ruổi với đám bạn đã xa tít tắt. Khi tới trường, quan sát những học sinh cậu thấy
họ như những con chim non còn bỡ ngỡ trong những cử chỉ hành động gần như trở
nên thừa thãi. Khi thầy Đốc trường Mĩ Lí điểm danh cho học sinh xếp hàng vào lớp,
ai cũng hồi hộp, lo âu, không biết phải làm gì nhưng sau câu nói của thầy mọi
chuyện đều ổn. Lớp học bắt đầu với dòng chữ đầu tiên thầy viết lên bảng đó là
bài tập viết: Tôi đi học!
2. Giá trị nghệ thuật:
+ Bố cục theo dòng hồi tưởng cảm nghĩ của nhân vật tôi theo trình tự thời
gian buổi tựu trường.
+ Dòng cảm xúc của nhân vật đan xen yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm.
+Nghệ thuật so sánh tạo hiệu quả diễn đạt cao, kết hợp các từ láy, tính từ,.
động từ giàu hình ảnh và sinh động.
+ Ngôn ngữ hình ảnh trong sáng, giàu chất thơ, nhẹ nhàng phù hợp với tâm
trạng ngây thơ, rụt rè của những đứa trẻ trong buổi tựu trường đầu tiên.
3. Giá trị nội dung: Truyện kể về những kỉ niệm trong sáng, hồn
nhiên của buổi tựu trường đầu tiên qua sự hồi tưởng của nhân vật tôi
Văn bản 2: Trong lòng mẹ (Nguyên Hồng)
1. Tóm tắt
Bé Hồng sinh ra là kết quả của cuộc hôn nhân miễn
cưỡng giữa người bố nghiện ngập và người mẹ trẻ trung luôn khao khát có được
tình yêu thương nhưng đành ngậm ngùi chôn vùi tuổi xuân bên người chồng nghiện
ngập. Khi bố Hồng mất, người mẹ bỏ hai anh em Hồng lại để đi tha hương cầu thực,
anh em Hồng luôn sông trong sự ghẻ lạnh của nhà nội. Nhất là bà cô, luôn gieo rắc
vào đầu Hồng những rắp tâm tanh bẩn để Hồng ghét bỏ mẹ của mình. Nhưng Hồng
không những không ghét mẹ mà còn thông cảm và yêu mẹ nhiều hơn, em căm thù những
hủ tục đã đày đọa mẹ mình. Chiều hôm đó khi vừa tán học, em thoáng thấy bóng
dáng mẹ, em liền gọi theo với hi vọng và giọng bối rối. Khi mẹ em quay đầu lại,
Hồng sà vào lòng mẹ, trong lòng mẹ, Hồng chẳng còn mảy may đến những lời nói
thâm độc của bà cô mà chỉ cảm nhận được tình mẫu tử thiêng liêng, chan chứa.
2. Giá trị nghệ thuật:
- Lời văn nhẹ nhàng, tình cảm, giàu hình ảnh và
chan chứa cảm xúc
- Mạch truyện, mạch cảm xúc tự nhiên, chân thực
- Kết hợp lời văn kể chuyện với miêu tả, biểu cảm
- Khắc họa thành công hình tượng nhân vật bé Hồng
thông qua lời nói, hành động, tâm trạng sinh động chân thật.
3. Giá trị nội dung: Đoạn văn “Trong
lòng mẹ” trích hồi kí “Những ngày thơ ấu” của Nguyên Hồng đã kể lại một cách
chân thực và cảm động những cay đắng và tủi cực cùng tình yêu thương cháy bỏng
của nhà văn thời thơ ấu đối với người mẹ bất hạnh, đáng thương của mình
Hoạt động 3 : Luyện tập
a) Mục tiêu: Hs hoàn thiện kiến thức vừa chiếm
lĩnh được; rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức mới để giải quyết các tình huống/vấn
đề trong học tập.
b) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- GV đặt câu hỏi : GV y/c HS luyện đề đọc
hiểu
- G tổ chức cho H luyện đề đọc hiểu
Phiếu học tập
số 1(Đề 1) :
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
"Hằng
năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây
bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm mơn man của buổi tựu trường.
Tôi không thể nào quên được những cảm giác trong
sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời
quang đãng.
Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi lên giấy,
vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết. Nhưng mỗi lần thấy
mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng tôi lại tưng bừng
rộn rã.
Buổi sáng mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu
và gió lạnh. Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp.
Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên tôi thấy lạ. Cảnh
vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn:
Hôm nay tôi đi học.
( Trích Ngữ văn 8- Tập 1)
Câu 1: Đoạn trích trên được trích trong văn bản nào? Của
ai?
Câu 2: Văn bản mà em vừa kể trên thuộc thể loại gì? Bằng
một câu văn, hãy nêu nội dung cơ bản của văn bản đó.
Câu 3: Chỉ ra những phương thức biểu đạt được sử dụng
trong đoạn văn.
Câu 4: Trong câu văn mở đầu, tâm trạng của nhân vật
“tôi” được thể hiện qua từ ngữ nào?
Câu 5: Tìm và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử
dụng trong câu văn sau: “Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy
nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”.
Câu 6: Tìm các từ thuộc một trường từ vựng và đặt tên
cho trường từ vựng ấy?
Câu 7: Kể tên một văn bản mà em đã học trong chương
trình Ngữ văn 8 cùng thể loại. Nêu tên tác giả.
Câu 8: Viết đoạn văn cảm nhận về hình ảnh so sánh có
trong đoạn trích.
Phiếu học tập số 2 (Đề 2)
Đọc đoạn
văn sau và trả lời câu hỏi:
Xe chạy chầm chậm... Mẹ tôi cầm nón vẫy tay tôi,
vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên
xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi òa lên
khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi
cũng sụt sùi theo:
- Con nín đi! Mợ đã về với con rồi mà.”
Câu 1: Đoạn
văn trên trích trong văn bản nào ? Của ai? Đoạn văn kể về việc gì?
Câu 2: Chỉ
ra các từ tượng hình, tượng thanh trong đoạn văn trên và nêu tác dụng của việc
sử dụng các từ đó trong đoạn văn?
Câu 3: Chỉ ra
biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích và nêu tác dụng?
Câu 4: Xác định
chủ ngữ và vị ngữ trong câu văn: “ Con
nín đi! Mợ đã về với con rồi mà” ?
Câu 5: Cảm nhận về nhân vật “tôi” trong đoạn trích trên bằng một đoạn văn
ngắn từ 5-7 câu trong đó có dùng một từ láy?
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
- HS trả lời các câu hỏi đọc hiểu.
- GV lắng nghe
Bước 3. Báo cáo thảo luận
- Báo cáo kết quả
- HS khác nhận xét về cách đọc hiểu của các bạn
Bước 4: Kết luận, nhận định
-Giáo viên nhận xét, cho điểm
- GV chốt , h/s chữa bài
Sản phẩm dự kiến
III.Luyện tập
Phiếu học tập số 1
Gợi ý:
Câu 1: Những câu văn trên được trích trong văn bản
“ Tôi đi học” của tác giả Thanh Tịnh.
Câu 2: Văn bản mà em vừa kể trên thuộc thể loại
Truyện ngắn trữ tình.(đậm chất hồi kí)
Nêu nội dung cơ bản : Những hồi ức của tác giả về những kỉ niệm trong
sáng của ngày tựu trường.
Câu 3: Phương thức biểu đạt: Tự sự, miêu tả, biểu cảm
Câu 4: Trong câu văn mở đầu, tâm trạng của nhân vật
“tôi” được thể hiện qua từ “ nao nức”.
Câu 5:
- BPTT So sánh
" những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa
tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu
trời quang đãng"-> Hình ảnh “ mấy cành hoa tươi tươi mỉm cười giữa bầu
trời quang đãng" là hình ảnh thiên
nhiên tươi sáng, đẹp đẽ và tinh khôi. Những cảm giác của buổi tựu trường đầu
tiên được tác giả so sánh với những hình ảnh đó nhằm diễn tả những cảm xúc, những
rung động tự nhiên thật đẹp đẽ, thật đáng yêu, đáng trân trọng và mãi tươi mới,
vẹn nguyên trong buổi tựu trường đầu tiên.
- BPTT nhân hóa : cành hoa tươi mỉm cười->
diễn tả niềm vui, niềm hân hoan của nhân vật “tôi”.
Câu 6: Trường từ vựng: sương, gió, đám mây, bầu trời->
Tên trường từ vựng “ thien nhiên”.
Câu 7: Văn bản “ Lão Hạc” của tác giả Nam Cao.
Câu 8:
*Câu mở đoạn: Nêu vấn đề
Đoạn
trích trên trích trong văn bản “Tôi đi học” của tác giả Thanh Tịnh đã rất thành
công trong việc sử dụng hình ảnh so sánh “ Tôi không thể nào quên được
những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười
giữa bầu trời quang đãng.”
* Các câu thân đoạn:
- Hình ảnh so sánh “
cành hoa tươi” biểu trưng cho cái đẹp, cái tinh hoa, tinh túy, cái đáng yêu,
đáng nâng niu của tạo hóa ban cho con người. Dùng hình ảnh “ cành hoa tươi” tác
giả nhằm diễn tả những cảm giác, những rung động trong buổi đầu tiên đi học thật
đẹp đẽ, đáng yêu vô cùng.
- Vẻ đẹp ấy không chỉ
sống mãi trong tiềm thức, kí ức mà luôn tươi mới vẹn nguyên.
- Phép nhân hóa “ mỉm
cười” diễn tả niềm vui, niềm hạnh phúc tràn ngập và cả một tương lai đẹp đẽ
đang chờ ở phía trước.
- Rõ ràng
những cảm giác, cảm nhận đầu tiên ấy sống mãi trong lòng « tôi » với
bao hy vọng về tương lai.
* Câu kết đoạn : Khẳng định lại vấn đề :
Chỉ bằng một đoạn văn ngắn đó đã làm cho ta cảm nhận được tấm lòng mãi mãi
biết ơn, yêu quý thầy cô, mái trường, bè bạn của nhà văn Thanh Tịnh, cách diễn
tả ấy thật hay, thật đặc sắc và giàu chất thơ.
Phiếu học tập số 2(Đề 2)
Gợi ý:
Câu 1: - Đoạn
văn trên trích từ văn bản" Trong lòng mẹ"-( Trích hồi kí " nhưng ngày thơ ấu" của
Nguyên Hồng )
- Đoạn văn kể về cảm xúc
của bé Hồng khi bất ngờ gặp mẹ.
Câu 2:
- Từ tượng hình: Chầm chậm.
-
Từ tượng thanh: Hồng hộc, nức nở, sụt sùi.
-
Tác dụng: Đoạn văn cho ta thấy được sự xúc động và cảm
giác hạnh phúc của hai mẹ con bé Hồng khi gặp lại nhau sau thời gian xa cách.
Câu 3: Biện pháp
liệt kê được sử dụng trong câu “ Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và
khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại.” là biện pháp liệt kê, thể hiện mong mỏi,
khát khao gặp mẹ và niềm hạnh phúc khi được gặp mẹ của chú bé Hồng.
Câu 4: “ Con/ nín đi! Mợ /đã về với con rồi mà” ?
Câu 5:
- Về hình thức : Một đoạn
văn có dung lựơng giới hạn, có dùng môt từ láy.
- Về nội dung: Cảm nhận
về cảm xúc của bé Hồng khi gặp mẹ.
* Câu mở đoạn:
giới
thiệu tác giả, văn bản, đoạn trích, nội dung cả đoạn trích.
- Tham khảo câu mở đoạn: Đọan trích trên trích
trong văn bản “ trong lòng mẹ “ "- Trích hồi kí " những ngày thơ ấu"
của tác giả Nguyên Hồng đã rất thành công trong việc thể hiện cảm xúc của Bé Hồng
khi bất ngờ gặp mẹ.
*Thân đoạn( khoảng 3- 5 câu): Cảm xúc của bé Hồng
được thể hiện:
- Như một cảnh dào dạt niềm vui, xe chạy chầm
chầm, hành động vội vã cuống quýt đuổi theo xe mẹ, thở hồng hộc, ríu ca chân lại,
òa khóc nức nở...nhịp văn nhanh, gấp mừng vui, hờn tủi và vẫn rất trẻ con nũng
nịu, nhỏ bé trước tình mẹ bao la.
- Đây là những giọt
nước mắt bị dồn nén bấy lâu nay, là những giọt nước mắt hạnh phúc.
+ Những cảm nhận sâu sắc, tinh tế, niềm khao
khát tình mẹ: Khi “thoáng thấy một bóng
người ngồi trên xe kéo”, chú bé đã gọi bối rối, thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi,
ríu cả chân lại. Hàng loạt động từ đã cho thấy khao khát gặp mẹ mãnh liệt của Hồng.
* Kết đoạn( 1 câu):
Có thể nói, với cách sử dụng từ
láy, biện pháp nghệ thuật liệt kê, đoạn trích đã diễn tra một cách cảm động và
chân thực cảm xúc của bé Hồng khi mới gặp mẹ.
**Từ láy : “ nũng nịu”,
“ hồng hộc”
Hoạt động 4: Vận dụng
a) Mục tiêu: HS phát hiện các tình huống thực tiễn và vận
dụng được các kiến thức, kĩ năng trong cuộc sống tương tự tình huống/vấn đề đã
học.
b) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
- GV yêu cầu :
Bài tập 1.Cho câu chủ đề sau: “ Học tập là chìa khóa mở ra tương lai tươi
sáng”. Hãy viết một đoạn văn theo cách diễn dịch( 6-8 câu) sau đó biến đổi đoạn
văn thành đoạn văn qui nạp.
Bài tập 2 : Qua học tập đoạn trích Trong lòng mẹ (Nguyên Hồng).Viết
đoạn văn suy nghĩ của em về tình mẫu tử khoảng 10- 15 câu?
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
- HS làm việc cá nhân, trình bày
- GV lắng nghe
Bước 3. Báo cáo thảo luận
- GV gọi h/s trình bày
- Các h/s khác nhận xét bổ sung
Bước 4: Kết luận, nhận định
- HS nhận xét
- GV chốt động viên khuyến khích bằng lời khen.
Sản phẩm dự kiến
Bài tập 1 :
- Về hình thức: Dung lượng từ 6-8 câu, viết theo kiểu diễn dịch,
sau đó biến đổi thành kiểu đoạn văn quy nạp.
- Về nội dung: Làm rõ câu chủ đề đã cho: “Học tập là chìa
khóa mở ra tương lai tươi sáng”. Cụ thể như sau:
* Câu mở đoạn ( câu chủ đề): Học tập là chìa khóa mở ra
tương lai tươi sáng.(1)
* Các câu thân đoạn:
- Học tập giúp chúng ta giàu có về mặt tri thức
cả về tự nhiên và xã hội.(2)
- Nó giúp ta tích tụ được nhiều kiến thức
trong quá trình học tập.(3)
- Học
tập giúp chúng ta biết sống, biết yêu thương, chia sẻ, giúp đỡ mọi người.(4)
- Học tập giúp chúng ta trưởng thành hơn về mặt
nhân cách.(5)
- Học tập giúp chúng ta biết tuân thủ đúng luật,
giúp chúng ta rèn luyện đạo đức tốt đẹp(6)
* Câu kết đoạn: Vì vậy, để có tương lai tươi sáng, tốt đẹp
hơn, điều quan trọng bay giờ là chúng ta phải học tập.(7)
Bài tập 2: * Mở đoạn: Giới thiệu vấn đề
nghị luận.
Tham khảo câu mở đoạn: Tình mẫu tử là một trong những tình cảm rất
đỗi thiêng liêng của mỗi người.
* Thân đoạn: ( từ
10-12 câu)
a) Giải thích: Tình mẫu tử là tình cảm yêu
thương, gắn bó giữa mẹ và con.
b) Bàn luận
+ Biểu hiện của tình mẫu tử:
- Mẹ yêu thương, che chở, hi sinh tất cả vì
con.
- Con kính trọng, yêu thương, biết ơn mẹ.
( Lấy dẫn chứng trong văn học và thực tế làm
dẫn chứng)
+ Sức mạnh của tình mẫu tử.
- Là tình cảm thiêng lieng, cao quý, giúp
hình thành nhân cách cho con, dạy con biết yêu thương, sống có lòng biết ơn.
- Là nguồn sức mạnh tinh thần vô giá tiếp sức
cho cả mẹ và con trên đường đời để có thể vượt qua nhiều trở ngại, khó khăn.
- Là niềm an ủi, vỗ về, chở che, bao dung khi
con vấp ngã hay mắc sai lầm.
c)Đánh giá, mở rộng vấn đề.
- Đánh giá: Tình mẫu tử là tình cảm tự nhiên, thiêng liêng và bất diệt.
- Mở rộng vấn đề
+ Phê phán những kẻ không biết trân trọng
tình cảm này.
+ Cảm thông với những người bất hạnh không được
sống trong tình mẫu tử.
d) Bài học
- Chúng ta cần giữ gìn và trân trọng tình cảm
thiêng liêng này.
- Làm một người con hiếu thảo, học tập và rèn
luyện, trở thành người có ích, để báo đáp công ơn của mẹ.
- Liên hệ bản thân
* Kết đoạn: Khẳng định lại vấn đề
Có thể nói, tình mẫu tử là điểm tựa vững chắc
trong cuộc đời mỗi con người.
- Gv tổng kết, củng cố lại bài học.
- Dặn dò: Bài tập về nhà.
Viết bài văn ngắn (không quá 40 dòng) làm sáng tỏ niềm khao khát tình mẹ
và cảm giác vui sướng cực điểm của nhân vật bé Hồng ở trong lòng mẹ qua đoạn
trích “Trong lòng mẹ” của Nguyên Hồng (SGK Ngữ văn 8, tập 1)
- Hình thức: Viết đúng hình thức đoạn văn theo yêu cầu. Đảm bảo độ dài đoạn
văn theo yêu cầu. Lập luận chặt chẽ. Văn phong trong sáng, giàu cảm xúc, linh
hoạt, sáng tạo.
- Nội dung:
+ Những cảm nhận sâu sắc, tinh tế,
Niềm khao khát tình mẹ: Khi “thoáng thấy một bóng người ngồi trên xe kéo”, chú
bé đã: gọi bối rối, thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, ríu cả chân lại. Hàng loạt động
từ đã cho thấy khao khát gặp mẹ mãnh liệt của Hồng. Nhưng do cuộc gặp gỡ quá
sung sướng, bất ngờ nên Hồng nghĩ “mình đã lầm”. Nếu người quay lại đó không phải
thì thật là một điều tủi cực, thất vọng lớn cho Hồng. “không khác nào người bộ
hành sắp gục ngã giữa sa mạc mênh mông bắt gặp ảo ảnh của bóng râm và dòng suối...”
Từ đây ta thấy được tâm trạng hồi hộp, niềm khát khao cháy bỏng mong được gặp mẹ
của Hồng
- Cảm giác vui sướng cực điểm của nhân vật bé Hồng ở trong lòng mẹ: Khi
biết đó chính là mẹ, cậu bé òa khóc nức nở. Đây là những giọt nước mắt bị dồn
nén bấy lâu nay, là những giọt nước mắt hạnh phúc. Cậu nằm trong lòng mẹ và cảm nhận hơi ấm từ mẹ
sang mình.
- Cảm nhận của Hồng thật gần gũi, thân quen lại vừa có gì đó mới mẻ, lạ lẫm:
“vạt áo nâu”, “gương mặt tươi sáng với đôi mắt trong” vẫn thật ấm áp, quen thuộc.
Nhưng từ hơi quần áo đến hơi thở của mẹ đều “thơm tho lạ thường”. Những cảm giác
của tình mẫu tử bao lâu nay mất đi thì bỗng lại mơn man khắp da thịt: “để bàn
tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy
người mẹ có một êm dịu vô cùng”. Lúc này chỉ còn tình mẹ con, tình mẫu tử
thiêng liêng tồn tại còn bao nhiêu lời nói, ý nghĩ cay độc của bà cô đều tan biến
hết thảy.
-Chuẩn bị buổi 2: Ôn tập tính thống nhất về chủ đề trong văn bản; bố cục
của văn bản
...
Quý thầy cô tải file word đầy đủ theo link phía dưới.